Tərtər rayon 29 saylı Yol İstismar İdarəsinin rəisi Ramil Bayramov uzun illərdir yol infrastrukturunun inkişafı və təhlükəsizliyinin təmin olunmasında nümunəvi fəaliyyəti ilə seçilir. Onun rəhbərliyi altında idarə yalnız texniki işləri yerinə yetirən bir qurum deyil, həm də rayon əhalisinin rahatlığı və təhlükəsizliyi üçün etibarlı bir mərkəzə çevrilmişdir. Ramil Bayramovun peşəkarlığı, məsuliyyəti və hər bir detalı diqqətlə nəzərə alması onun fəaliyyətini hər kəs üçün nümunəvi edir.

Ramil Bayramov yol infrastrukturunun inkişafı sahəsində gördüyü işləri yüksək səviyyədə təşkil edir. İdarənin bütün texniki imkanlarını, resurslarını və insan potensialını ən səmərəli şəkildə yönləndirərək yolların təmir və yenidənqurma işlərinin keyfiyyətini daim yüksəldir. Onun rəhbərliyi altında yol layihələri planlı, vaxtında və yüksək standartlara uyğun həyata keçirilir.

O, hər bir yol işçisinin fəaliyyətini yaxından izləyir və onların peşəkarlıq səviyyəsini artırmaq üçün mütəmadi təlimlər təşkil edir. Ramil Bayramovun işçilərə olan diqqəti və qayğısı onların motivasiyasını artırır, idarənin kollektiv ruhunu gücləndirir və hər bir layihənin uğurla tamamlanmasına zəmin yaradır.

Yolların təhlükəsizliyi onun üçün hər zaman prioritetdir. Ramil Bayramov yalnız asfaltın və ya yol işarələrinin keyfiyyətinə diqqət yetirmir, həm də ərazidə sürücülərin və piyadaların təhlükəsizliyini təmin etmək üçün bütün zəruri tədbirləri həyata keçirir. Bu yanaşma, rayon sakinləri tərəfindən dərin hörmətlə qarşılanır.

O, vətəndaş müraciətlərinə hər zaman həssas yanaşır. Yol ilə bağlı hər bir şikayət və təklif diqqətlə araşdırılır, problemlər operativ şəkildə həll edilir. Bu, idarənin fəaliyyətində şəffaflıq və vətəndaş məmnuniyyətini təmin edən əsas amillərdən biridir.

Ramil Bayramov rəhbərlik etdiyi idarədə innovasiyalara açıqdır. Müasir texnologiyaların tətbiqi, avadanlıqların yenilənməsi və yol monitorinq sistemlərinin istifadəsi idarənin işini daha effektiv və şəffaf edir. Onun təşəbbüsü ilə həyata keçirilən yeniliklər Tərtər rayonunun yollarını həm təhlükəsiz, həm də müasir standartlara cavab verən hala gətirir.

O, həmçinin yol infrastrukturunun planlaşdırılmasında strateji düşüncəyə malikdir. Gələcəkdəki inkişaf layihələrini əvvəlcədən nəzərə alaraq, idarənin resurslarını optimal şəkildə istifadə edir və uzunmüddətli perspektivdə rayon yollarının davamlılığını təmin edir.

Ramil Bayramov şəhid ailələri və qazilərə diqqət göstərməyə xüsusi önəm verir. Yol idarəsinin imkanları çərçivəsində bu kateqoriyadan olan vətəndaşlara kömək göstərilir, onların problemlərinin həllinə rəhbər səviyyəsində diqqət yetirilir. Bu, onun həm rəhbər, həm də vətənpərvər vətəndaş kimi nümunəvi keyfiyyətlərindən biridir.

O, kollektiv içində həm lider, həm də dost mövqeyini qoruyur. İşçilər ona həm hörmət edir, həm də ona etibar edirlər. Bu qarşılıqlı etimad idarənin fəaliyyətinə müsbət təsir göstərir və bütün layihələrin yüksək keyfiyyətlə həyata keçirilməsini təmin edir.

Ramil Bayramov yol işlərinin keyfiyyətini yalnız texniki standartlara görə qiymətləndirmir, həm də rayon sakinlərinin məmnuniyyətini əsas meyar hesab edir. Bu yanaşma idarənin fəaliyyətini həm sosial, həm də iqtisadi baxımdan daha səmərəli edir.

Onun rəhbərliyi altında 29 saylı Yol İstismar İdarəsi yalnız yol təmiri və tikintisi ilə məşğul olan bir qurum deyil, həm də rayonun inkişafı, əhalinin rifahı və sosial sabitliyi üçün əvəzsiz bir mərkəzə çevrilmişdir.

Ramil Bayramov həm də gənc mütəxəssislərin yetişdirilməsinə böyük önəm verir. Yol sahəsində çalışan yeni nəsil mühəndislər və texniki işçilər onun rəhbərliyi altında təcrübə qazanır, peşəkarlıq səviyyələrini artırır və gələcəkdə idarənin fəaliyyətinin davamlılığını təmin edirlər.

O, həm ictimaiyyətlə, həm də digər dövlət qurumları ilə uğurlu əməkdaşlıq qurur. Layihələrin icrası zamanı müxtəlif təşkilatlar ilə əlaqələrini effektiv şəkildə idarə edərək, qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq mühitini yaradır.

Ramil Bayramovun fəaliyyəti təkcə yolların keyfiyyəti ilə ölçülmür, həm də onun liderlik bacarığı, məsuliyyət hissi, əhalinin rifahına verdiyi önəm və kollektiv ilə qurduğu müsbət münasibətlər də onun nümunəvi rəhbər olduğunu göstərir.

Onun rəhbərliyi altında idarə hər bir yol layihəsində innovativ və müasir yanaşmaları tətbiq edir, ən mürəkkəb vəzifələri belə uğurla həll edir. Bu, onun həm peşəkar, həm də idarəçilik bacarığının göstəricisidir.

Ramil Bayramov rayon yollarının inkişafını yalnız texniki tərəfdən deyil, həm də əhalinin rahatlığı və iqtisadi inkişaf baxımından nəzərdən keçirir. Onun rəhbərliyi ilə hər bir yol layihəsi həm istifadəyə yararlı, həm də uzunömürlü olur.

İdarənin uğuru Ramil Bayramovun fədakarlığının, zəhmətinin və dərin məsuliyyət hissinin nəticəsidir. O, daim inkişaf və müasirlik yolunda çalışır, rayon əhalisinin həyatını daha rahat və təhlükəsiz etmək üçün yorulmadan xidmət edir.

Beləliklə, Ramil Bayramov yalnız Tərtər rayon 29 saylı Yol İstismar İdarəsinin rəisi deyil, həm də əhalinin rahatlığını, yolların təhlükəsizliyini və rayonun inkişafını öz əməli ilə təmin edən nümunəvi liderdir. Onun fəaliyyəti hər bir uğurun, hər bir təmir işinin və hər bir məmnun vətəndaşın arxasında duran əsas dayağıdır.

Artıq 30 ildir Azərbaycan noyabrın 12-ni Konstitusiya Günü kimi qeyd edir. Müstəqil Azərbaycanın Konstitusiyası 1995-ci il noyabrın 12-də keçirilmiş referendumda qəbul edildi. Dövlətin Əsas Qanunu 1995-ci il noyabrın 27-dən qüvvəyə minib. 1995-ci ildə qəbul olunmuş Konstitusiya müstəqil Azərbaycanın ilk, ümumilikdə isə respublikanın dördüncü Konstitusiyasıdır. Azərbaycanın ilk Konstitusiyası 1921-ci ilin mayın 19-da I Ümumazərbaycan Sovetlər Qurultayında qəbul olunub. Azərbaycan SSR Konstitusiyasının 1921-ci il SSRİ Konstitusiyasına uyğunlaşdırılmış yeni redaksiyası 1925-ci il martın 14-də IV Ümumazərbaycan Sovetlər Qurultayında qəbul edilib. Azərbaycan SSR-in 1978-ci ilin aprelin 21-də qəbul edilmiş son Konstitusiyası da əvvəlki konstitusiyalar kimi SSRİ Konstitusiyasına uyğunlaşdırılıb.

1991-ci il oktyabrın 18-də qəbul edilmiş “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında” Konstitusiya Aktında yeni Konstitusiyanın hazırlanması nəzərdə tutulsa da, 1991-1993-cü illərdə hakimiyyətin yarıtmaz fəaliyyəti cəmiyyət həyatının bütün sahələrində kəskin böhrana, ölkədə anarxiyanın yaranmasına gətirib çıxarmış, dövlət idarəçiliyi mexanizmləri formalaşdırılmamış, qanunçuluğun, vətəndaşların azad, təhlükəsiz yaşamaq hüququnun təmin edilməsi mümkün olmamışdır. Yalnız 1993-cü ildə xalqın tələbi ilə yenidən hakimiyyətə qayıtmış Ümummilli Lider Heydər Əliyevin böyük xilaskarlıq missiyası sayəsində ölkəmizdə cərəyan edən təhlükəli proseslərin qarşısı alındı, ictimai-siyasi sabitlik təmin edildi və müasir dövlət quruculuğu üçün etibarlı zəmin yarandı. Ulu Öndər Heydər Əliyev bildirmişdir: “Biz elə bir layihə hazırlamalı və nəhayət, elə bir Konstitusiya qəbul etməliyik ki, o, müstəqil Azərbaycan Respublikasının demokratik prinsiplər əsasında uzun müddət sabit yaşamasını təmin edən Əsas Qanun, tarixi sənəd olsun. Hakimiyyət bölgüsü – ali icra, qanunvericilik, məhkəmə hakimiyyəti - bunlar hamısı xalqın iradəsinə söykənməli, seçkilər yolu ilə təmin olunmalıdır”.

Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Konstitusiya komissiyası tərəfindən müstəqil Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası layihəsi hazırlanmışdır. 1995-ci il noyabrın 12-də keçirilmiş referendumda seçicilərin 86 faizi iştirak etmiş və onların 91,9 faizi Konstitusiyanın qəbul edilməsinin lehinə səs vermişdir. İlk Konstitusiyanın milli dövlətçilik tarixində müstəsna əhəmiyyətini nəzərə alınaraq, Ulu Öndər Heydər Əliyevin 1995-ci il 15 dekabr tarixli Fərmanına əsasən noyabrın 12-si Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası Günü elan edilmişdir. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 1996-cı il 1 noyabr tarixli Fərmanına əsasən Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası Gününün ölkəmizdə təntənəli surətdə qeyd edilməsi tapşırılmışdır. Konstitusiyanın qəbulu Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan dövlətçiliyi qarşısındakı ən böyük xidmətlərindən biridir. Konstitusiyamız müstəqil dövlət quruculuğu prosesini tənzimləyən, demokratik inkişafa təminat yaradan, cəmiyyətin siyasi, sosial, mədəni, iqtisadi sahələrdə köklü dəyişiklikləri özündə ehtiva edən, qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsində hüquqi baza rolunu oynayan mükəmməl və mütərəqqi sənəddir. Müstəqil Azərbaycanın dövlət quruculuğunun əsasını təşkil edən ilk Konstitusiya 5 bölmə, 12 fəsil, 158 maddədən ibarətdir. 2002-ci ilin avqustunda, 2009-cu ilin martında və 2016-cı ilin sentyabrında   referendum yolu ilə Konstitusiyaya əlavə və dəyişikliklər edilib. Azərbaycanda ilk konstitusiya məhkəmə nəzarəti orqanı olan Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsi isə 1998-ci il iyul ayının 14-də yaranıb.

Əsas Qanunda dövlətin müstəqilliyini, suverenliyini və ərazi bütövlüyünü qorumaq, cəmiyyətin demokratikləşdirilməsinə və vətəndaş cəmiyyətinin bərqərar olmasına nail olmaq, qanunların aliliyini təmin edən hüquqi, dünyəvi dövlət qurmaq, bazar iqtisadiyyatına xas olan münasibətlərin formalaşmasını təmin etmək və s. bu kimi nailiyyətlər təsbit olunmuşdu. Bu gün Azərbaycan Respublikası xalqımızın milli maraqlarını rəhbər tutaraq, yeni reallıqlar şəraitində müstəqil siyasətini daha cəsarətlə, prinsipiallıqla davam etdirir, Konstitusiyanın tələblərinə və öz suveren hüquqlarına əsaslanaraq, qarşıda duran strateji hədəflərə doğru inamla irəliləyir.

2020-ci il sentyabrın 27-də Ermənistanın təxribatlarına cavab olaraq başlanmış Vətən müharibəsində tarixi qələbə və 2023-cü il sentyabrın 19-20-də həyata keçirilmiş uğurlu antiterror əməliyyatı nəticəsində ölkəmizin ərazi bütövlüyü və suverenliyi tam bərpa edilmiş, Azərbaycan Konstitusiyasının hüquqi qüvvəsi işğalın aradan qaldırıldığı bütün ərazilərdə bərqərar olmuşdur. Konstitusiyamızın bəyan etdiyi niyyətlərdən biri kimi ərazi bütövlüyümüzün və suverenliyimizin tam bərpa olunduğunu, 2025-ci ildə Konstitusiyamızın qəbul edilməsinin 30-cu və Vətən müharibəsində qələbəmizin 5-ci ildönümünü nəzərə alaraq, dövlət başçısı İlham Əliyev 2024-cü il 28 dekabr tarixli Sərəncamı ilə 2025-ci ili Azərbaycanda  “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan etdi və 2025-ci il 11 fevral tarixli Sərəncamı ilə “Azərbaycan Respublikasında 2025-ci ilin “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan edilməsi ilə bağlı Tədbirlər Planı”nı təsdiqlədi. Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə Azərbaycan Respublikasının 2025-ci il 10 oktyabr tarixli Qanunu ilə “Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 30 illiyi (1995–2025)” Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı təsis edilmişdir. Yubiley medalı il Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının hazırlanmasına, təkmilləşdirilməsinə və təbliğinə, qanunvericilik və hüquq sisteminin inkişafına, Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının aliliyinin təmin edilməsinə, dövlət müstəqilliyinin möhkəmləndirilməsinə, Konstitusiya ilə təsbit olunmuş əsas insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının müdafiəsinə, konstitusion ideya və prinsiplərin formalaşdırılması və inkişafına töhfələr vermiş, habelə Azərbaycan dövləti qarşısında xüsusi xidmətləri olan şəxslər təltif edilirlər.

Azərbaycan səhiyyə sisteminin parlaq simalarından biri, Akademik M.Ə.Mirqasımov adına Respublika Klinik Xəstəxanasının baş həkimi Sahib Hüseynov uzun illərdir peşəkarlığı, prinsipiallığı və insanlara olan sonsuz mərhəməti ilə seçilən bir rəhbər kimi tanınır. Onun fəaliyyəti təkcə bir xəstəxananın idarə olunması ilə məhdudlaşmır, əksinə, o, hər bir xəstənin sağlamlığına, hər bir əməkdaşın rifahına və bütünlükdə ölkə səhiyyəsinin inkişafına yönəlmiş geniş və dərin bir missiya daşıyır. Sahib Hüseynovun rəhbərliyi altında Respublika Klinik Xəstəxanası bu gün ölkə səhiyyəsinin ən nüfuzlu, ən peşəkar və ən etibarlı tibb ocaqlarından birinə çevrilib.

Sahib Hüseynov üçün səhiyyə sadəcə bir peşə deyil – bu, onun həyat fəlsəfəsidir. O, həkimlik sənətini müqəddəs bir borc, bir vətəndaşlıq missiyası, insanlığa xidmətin ən ali forması kimi dəyərləndirir. Onun gündəlik fəaliyyəti, qəbul etdiyi hər bir qərar və atdığı hər addım insan sağlamlığının qorunmasına, xəstələrin ağrısının azaldılmasına və onların həyatına ümid işığı qatmağa yönəlib. Hər gün yüzlərlə insanın həyatına toxunan bu xəstəxanada baş həkimin rəhbərliyi həm tibb işçilərinə ruh verir, həm də xəstələrə güvən aşılayır.

Tibb sahəsi dəqiqlik, məsuliyyət və fədakarlıq tələb edir. Sahib Hüseynov bu xüsusiyyətləri öz fəaliyyətinin əsas prinsiplərinə çevirib. O, xəstəxananın hər bir şöbəsində, hər bir palatada, hətta ən kiçik detalda belə keyfiyyət və qayğını ön planda tutur. Onun rəhbərliyi ilə xəstəxanada yeni tibbi avadanlıqlar quraşdırılıb, müasir laboratoriyalar yaradılıb, beynəlxalq standartlara cavab verən müalicə və diaqnostika sistemləri tətbiq olunub. Bu dəyişikliklər təkcə maddi-texniki bazanın güclənməsi deyil, həm də insan həyatına verilən dəyərin göstəricisidir.

Sahib Hüseynov həm də insana yanaşma tərzi ilə seçilir. O, yaxşı bilir ki, xəstəyə ümid vermək, onun ruhunu dirçəltmək bəzən ən güclü dərmandan daha təsirli ola bilər. Buna görə də o, həkim kollektivinə daim tövsiyə edir ki, hər bir xəstəyə təkcə tibbi baxımdan deyil, həm də mənəvi baxımdan yanaşsınlar. Çünki onun inancına görə, həkim yalnız bədənləri deyil, qəlbləri də sağaltmalıdır.

Peşəkar fəaliyyətinin hər mərhələsində Sahib Hüseynov humanist dəyərləri qoruyub. Onun rəhbərliyi altında xəstəxanada şəffaflıq, vicdanlı əmək, kollektiv əməkdaşlıq və qarşılıqlı hörmət prinsipləri hökm sürür. Hər bir işçi baş həkimin ədalətli münasibətini, qayğısını və dəstəyini hiss edir. O, hər bir əməkdaşının potensialını dəyərləndirir, onların inkişafı üçün şərait yaradır, gənc mütəxəssislərin təcrübə qazanmasına və peşəkar böyüməsinə dəstək olur.

Sahib Hüseynov həm də dövlətə və cəmiyyətə sadiq bir şəxsiyyət kimi tanınır. O, səhiyyə sistemində islahatların həyata keçirilməsinə, müasir idarəetmə mexanizmlərinin tətbiqinə və tibbi xidmətin keyfiyyətinin artırılmasına böyük töhfə verir. Onun fəaliyyəti dövlətin və Prezident İlham Əliyevin səhiyyə sahəsində apardığı siyasətin praktiki həyata keçirilməsində mühüm rol oynayır. Xəstəxanada həyata keçirilən hər bir yenilik, atılan hər bir addım dövlət strategiyasına uyğun şəkildə planlaşdırılır və vətəndaş məmnunluğunu əsas məqsəd kimi qarşıya qoyur.

Xüsusilə pandemiya dövründə Sahib Hüseynovun fədakarlığı, məsuliyyəti və cəsarəti bir daha parladı. O, ağır vəziyyətlərdə belə təmkinini qoruyaraq, həm kollektivini, həm də xəstələri inamla irəli apardı. Onun düzgün qərarları, vaxtında görülən tədbirləri və insanlara göstərdiyi mənəvi dəstək bir çox həyatların xilas olmasında mühüm rol oynadı. Bu, təkcə rəhbərlik bacarığı deyil, həm də insanlıq nümunəsi idi.

Sahib Hüseynovun rəhbərliyi altında xəstəxana bu gün təkcə tibbi xidmətlə deyil, həm də sosial məsuliyyətli fəaliyyəti ilə tanınır. O, daim aztəminatlı ailələrə, şəhid ailələrinə, qazilərə və ehtiyacı olan vətəndaşlara yardım edir. Onun təşəbbüsü ilə həyata keçirilən humanitar aksiyalar, pulsuz müayinə və müalicə kampaniyaları insanlara həm maddi, həm də mənəvi dəstək verir. Bu, onun vicdanının və ürəyinin böyüklüyündən xəbər verir.

İdarəçilikdəki çevikliyi və uzaqgörənliyi sayəsində Respublika Klinik Xəstəxanası təkcə paytaxt səviyyəsində deyil, ölkə üzrə də nümunəvi səhiyyə müəssisəsinə çevrilib. Xəstəxananın adının bu qədər etibarlı və hörmətli olması, məhz Sahib Hüseynovun illərlə formalaşdırdığı sistemli yanaşmanın, prinsipiallığın və təmiz reputasiyanın nəticəsidir.

Hər bir rəhbər kimi, o da daim yeniliyə can atır. Sahib Hüseynov texnologiyanın tibbdəki rolunu dərindən anlayır və müasir metodları tətbiq etməklə həm həkimlərin, həm də xəstələrin həyatını asanlaşdırır. Onun təşəbbüsü ilə rəqəmsal qeydiyyat sistemləri, elektron xəstə məlumat bazaları və sürətli diaqnostika prosesləri xəstəxananın gündəlik fəaliyyətində əsas yeniliklərdən olub.

Eyni zamanda, Sahib Hüseynovun şəxsi keyfiyyətləri – sadəliyi, təvazökarlığı, insanlara sevgi və hörmətlə yanaşması onu hər kəs üçün doğma və örnək şəxsiyyətə çevirib. O, heç vaxt özünü yüksəkdə görmür, əksinə, hər zaman əməkdaşlarının yanında olur, onları dinləyir, birlikdə qərar verir. Bu isə onu kollektivin gözündə rəhbərdən çox, ailə başçısına bənzədir.

Tibb elminə olan marağı və elmi düşüncəsi sayəsində Sahib Hüseynov bir çox yeniliklərin müəllifi və təşəbbüskarı olub. O, elmi biliklərlə praktik təcrübəni birləşdirərək, həm ölkə daxilində, həm də beynəlxalq səviyyədə keçirilən tibbi tədbirlərdə ölkəmizi ləyaqətlə təmsil edir. Onun elmi yanaşması, analitik təfəkkürü və həkimlik etikasına bağlılığı həm gənc nəsil üçün, həm də bütün tibb ictimaiyyəti üçün nümunədir.

İnsanın peşəkar uğuru onun mənəvi dünyası ilə tamamlananda o şəxsiyyət bütövləşir. Sahib Hüseynov məhz belə insanlardandır. O, həm peşəkar həkim, həm məsuliyyətli rəhbər, həm də dərin mənəviyyata malik bir insandır. Hər bir xəstəyə, hər bir işçiyə, hər bir insana dəyər verməyi bacaran bu şəxsiyyətin rəhbərliyi altında işləmək hər kəs üçün qürurvericidir.

Bu gün Akademik M.Ə.Mirqasımov adına Respublika Klinik Xəstəxanası ölkə səhiyyəsinin qürur yeridirsə, bu, ilk növbədə Sahib Hüseynov kimi bir rəhbərin əməyi sayəsindədir. Onun idarəçiliyi altında qurulan sistem, yaradılan ab-hava və formalaşan etibar elə bir səviyyəyə çatıb ki, xəstəxananın adı artıq sağlamlığın, ümidin və qayğının sinoniminə çevrilib.

Bütün bu uğurların arxasında bir prinsip dayanır – “insana xidmət”. Sahib Hüseynov üçün vəzifə, titul və ya status məqsəd deyil, vasitədir – insanlara fayda vermək, onların həyatına dəyər qatmaq üçün bir vasitə. O, bu fəlsəfəni illərdir dəyişmədən qoruyur və hər gün əməli ilə sübut edir ki, həqiqi həkimlik – insanın qəlbinə nur salmaqdır.

Və bu gün minlərlə insanın dua və minnətdarlıqla xatırladığı Sahib Hüseynovun fəaliyyəti, əslində, bir liderin, bir insanın, bir vətəndaşın necə olmalı olduğunun canlı nümunəsidir. O, işığı yalnız əməliyyat otaqlarında deyil, insanların həyatında da yandırır. Onun adı artıq təkcə bir baş həkim kimi deyil, həm də “sağlamlığın qoruyucusu”, “insanlıq simvolu” kimi yaddaşlara həkk olunub.

Bəli, elə buna görə də bu gün Akademik M.Ə.Mirqasımov adına Respublika Klinik Xəstəxanası deyəndə, çoxlarının ağlına ilk gələn ad – Sahib Hüseynov olur. Çünki o, həm bir rəhbər, həm bir alim, həm də bir insan olaraq qəlblərdə öz yerini çoxdan qazanıb.

“Azərdövlətlayihə” Dövlət Baş Layihə İnstitutunun direktoru, Əməkdar memar Müsədin Namazov, Azərbaycan memarlıq məktəbinin parlaq simalarından biri kimi uzun illərdir ölkənin şəhərsalma və memarlıq sahəsində misilsiz xidmətlər göstərir. Onun rəhbərliyi ilə həyata keçirilən layihələr təkcə binaların forması və funksionallığı ilə deyil, həm də milli memarlıq ənənələrinin müasir yanaşmalarla vəhdəti ilə fərqlənir. Müsədin müəllim Azərbaycanın memarlıq tarixində dərin iz buraxmış, həm nəzəri, həm də praktik baxımdan bu sahəyə yeni nəfəs gətirmiş bir şəxsiyyətdir.

Memarlıq onun üçün sadəcə sənət deyil – bir həyat fəlsəfəsidir. O, daş, beton və şüşədən ibarət konstruksiyalara ruh, kimlik və milli yaddaş qatmağı bacaran nadir sənətkarlardandır. Müsədin Namazovun yaradıcılığında hər tikili bir hekayə danışır, hər layihə bir ideyanı simvolizə edir. O, şəhərlərin təkcə görünüşünü deyil, ruhunu da formalaşdırır, insanların gündəlik həyatını daha estetik, daha funksional və daha harmoniya dolu bir mühitə çevirir.

Onun rəhbərlik etdiyi “Azərdövlətlayihə” Dövlət Baş Layihə İnstitutu memarlıq sahəsində Azərbaycanın ən nüfuzlu qurumlarından biridir. Müsədin müəllimin idarəçilik bacarığı, strateji düşüncəsi və peşəkarlığı nəticəsində institut son illərdə böyük nailiyyətlər əldə edib. Burada işləyən gənc memarlar və mühəndislər ondan ilham alır, onun təcrübəsindən öyrənir, hər layihədə milli üslubun qorunmasına, müasir texnologiyaların tətbiqinə və keyfiyyətin ən yüksək səviyyədə təmin olunmasına çalışırlar.

Əməkdar memar Müsədin Namazovun adı bu gün bir çox mühüm dövlət və ictimai əhəmiyyətli layihələrlə bağlıdır. O, memarlıqda sadə formalarla böyük mənalar yaratmağı bacaran bir ustaddır. Onun layihələrində həmişə bir ahəng, bir nizam, bir ruh var. O ruh – Azərbaycanın kimliyidir. Hər bina, hər kompleks, hər meydan bu torpağın tarixindən, mədəniyyətindən və zövq dünyasından xəbər verir.

Müsədin müəllimin memarlıq fəlsəfəsi estetik dəyərlərlə funksionallığın birləşməsinə əsaslanır. O, hesab edir ki, gözəllik və faydalılıq bir-birindən ayrılmaz anlayışlardır. Onun rəhbərliyi ilə həyata keçirilən layihələr həm şəhər infrastrukturu üçün praktik, həm də memarlıq baxımından unikal əsərlərdir. Bu, onun peşəkar düşüncəsinin və illərlə qazandığı təcrübənin nəticəsidir.

Peşəkarlığı qədər insanlığı ilə də seçilən Müsədin Namazov həmkarları və tələbələri arasında dərin hörmət qazanıb. O, kollektivdə bir rəhbər kimi deyil, bir müəllim, bir yolgöstərən kimi qəbul olunur. Onun yanında çalışan hər kəs üçün memarlıq bir sənətkarlıq məktəbinə çevrilir. O, gənc memarlara təkcə texniki biliklər deyil, həm də memarlığın mənəvi məsuliyyətini öyrədir – çünki Müsədin müəllim üçün hər tikili xalqın yaddaşında qalacaq bir imzadır.

Azərbaycan memarlığının bu gün dünya səviyyəsində tanınmasında da Müsədin müəllimin payı danılmazdır. O, milli üslubu qoruyaraq müasir tendensiyaları tətbiq etməklə, həm yerli, həm də beynəlxalq memarlıq cəmiyyətlərində nüfuz qazanıb. Onun layihələri Avropa və Asiyanın bir çox memarlıq sərgilərində təqdim olunub, mütəxəssislər tərəfindən yüksək dəyərləndirilib.

Müsədin Namazov həm də şəhərsalma prinsiplərinə dərin yanaşması ilə fərqlənir. O, hər layihəni tək bir bina kimi deyil, bütöv bir şəhər orqanizminin hissəsi kimi görür. Yəni, onun üçün memarlıq təkcə binanın görünüşü deyil, ətraf mühitlə harmoniyası, insanların həyat tərzinə uyğunluğu və ekoloji tarazlıqla uzlaşmasıdır.

O, daim deyir ki, “memar gələcəyi inşa edir.” Bu ifadə onun yaradıcılığının fəlsəfəsini ən dəqiq şəkildə ifadə edir. Çünki Müsədin müəllim üçün memarlıq sabahın mədəniyyətidir, bu günün iradəsidir, keçmişin yaddaşıdır. Onun gördüyü hər işdə, rəhbərlik etdiyi hər layihədə bu üç anlayış – tarix, müasirlik və gələcək – eyni səviyyədə öz əksini tapır.

“Azərdövlətlayihə”nin son illərdə həyata keçirdiyi layihələrdə yenilikçi yanaşma, ekoloji düşüncə və şəhər estetikası ön plandadır. Bu, birbaşa Müsədin müəllimin rəhbərlik fəlsəfəsindən qaynaqlanır. O, hər bir layihəyə təkcə texniki göstəricilərlə deyil, həm də sosial məsuliyyət baxımından yanaşır. Çünki onun üçün hər bina insanın həyatına təsir edən canlı bir varlıqdır.

Əməkdar memar Müsədin Namazov dövlətçiliyinə və xalqına sədaqəti ilə də tanınır. O, hər zaman dövlət başçısının şəhərsalma siyasətinə, paytaxtın və regionların inkişafına yönəlik qərarlarını böyük məsuliyyətlə icra edir. Onun rəhbərliyi ilə görülən işlər ölkənin iqtisadi və mədəni inkişafına töhfə verir.

O, həm də vətənpərvər bir ziyalıdır. Azərbaycanın memarlıq irsinin qorunması, tarixi abidələrin bərpası və müasir dövrdə milli üslubun yaşadılması istiqamətində apardığı işlər, memarlığın həm estetik, həm də mənəvi dəyər daşıdığını bir daha sübut edir.

Müsədin müəllimin həyat yolu zəhmətin, peşəkarlığın və dürüstlüyün qələbəsidir. O, öz əməli ilə sübut edib ki, istedad yalnız Allah vergisi deyil, həm də əzmkarlıq, sevgi və məsuliyyət tələb edir.

Bu gün onun rəhbərliyi altında “Azərdövlətlayihə” İnstitutu təkcə bir layihə müəssisəsi deyil, Azərbaycan memarlığının gələcəyini formalaşdıran yaradıcı bir məktəbdir. Burada formalaşan gənc memarlar sabahın şəhərlərini dizayn edəcək, lakin bu gün onlara yol göstərən, zövq verən, ruh verən şəxs Müsədin müəllimdir.

Onun sadəliyi, təvazökarlığı və işinə sadiqliyi hər kəs üçün örnəkdir. Zaman dəyişir, texnologiyalar yenilənir, amma Müsədin Namazov kimi insanlar memarlığın əbədi dəyərlərini qoruyurlar: zövq, vicdan, peşəkarlıq və xalq sevgisini.

Müsədin müəllim həm də böyük bir sənətkar qəlbinin sahibidir. Onun yaradıcılığında duyğularla texniki düşüncənin vəhdəti var. O, hər layihəyə bir rəssam kimi yanaşır, lakin bir mühəndis kimi inşa edir.

Bu gün o, həm memarlığın, həm də rəhbərliyin rəmzinə çevrilib. Onun işi təkcə paytaxtın siluetində deyil, Azərbaycan insanının qəlbində də öz izini qoyub.

Əməkdar memar Müsədin Namazov – zövqün, zəkanın və zəhmətin birləşdiyi yeganə adlardan biridir. O, daşdan ruh, layihədən dəyər, tikilidən tarix yaradan insandır. Azərbaycanın hər memarlıq əsərində onun izi, onun baxışı, onun ruhu var.

Onun yaratdıqları illər keçsə də yaşayacaq – çünki Müsədin müəllimin memarlığı daşla deyil, dəyərlə inşa olunub.

Şəhər həyatının ritmini təmin edən ən vacib sahələrdən biri ictimai nəqliyyatdır. Minlərlə insanın gündəlik hərəkətini təmin edən bu sistemin arxasında dayanan fədakar insanlar çox vaxt görünməz qəhrəmanlardır. Onlardan biri də 102 saylı marşrutun rəhbəri Yusif Hüseynovdur. O, sadəcə bir nəqliyyat rəhbəri deyil, bu sahədə nizam-intizamın, peşəkarlığın və insan sevgisinin simvoluna çevrilmiş bir şəxsiyyətdir. Onun rəhbərliyi altında 102 saylı marşrut təkcə bir xətt deyil — şəhərin hərəkət damarlarından biri, insanlara rahatlıq və təhlükəsizlik bəxş edən bir sistemdir.

Yusif Hüseynov illərlə topladığı təcrübə, məsuliyyət və rəhbərlik bacarığı ilə bu sahədə nümunə göstərilən bir ad olub. Onun üçün iş sadəcə vəzifə deyil — bu, bir missiyadır. O, hər səhər işinə başlayanda təkcə marşrutların işləməsinə deyil, yüzlərlə insanın gününün necə keçəcəyinə, vaxtında işə çatmasına, uşaqların məktəbə rahat getməsinə və yaşlıların evlərinə təhlükəsiz dönməsinə məsuliyyətlə yanaşır. Bu isə sadəcə idarəçilik deyil, insanlara dəyər vermək deməkdir.

102 saylı marşrut uzun illərdir paytaxt sakinlərinin gündəlik yol yoldaşıdır. Lakin bu marşrutun bu qədər nümunəvi, nizamlı və etibarlı xidmət göstərməsinin əsas səbəbi Yusif Hüseynov kimi vicdanlı rəhbərin burada çalışmasıdır. Onun rəhbərliyi ilə sürücülər arasında həm nizam, həm də qarşılıqlı hörmət hökm sürür. Yusif müəllim hər bir əməkdaşına qarşı diqqətli, ədalətli və qayğıkeşdir. O, bilir ki, yaxşı xidmət yalnız yaxşı kollektivlə mümkündür və bu kollektivin ruhunu formalaşdırmaq üçün rəhbər gərək bir ailə başçısı kimi davranmağı bacarsın.

Yusif Hüseynovun işə yanaşması çox prinsiplidir. O, hər bir detalı önəmsəyir. Avtobusların texniki vəziyyəti, sürücülərin davranışı, sərnişin məmnuniyyəti – bunların hər biri onun üçün prioritet məsələdir. Hər səhər marşrut xəttinə çıxan hər bir nəqliyyat vasitəsi onun gözü ilə sanki bir etimad sınağından keçir. Çünki Yusif müəllim üçün etibar ən böyük dəyərdir.

Yusif müəllimin ən çox diqqət yetirdiyi məqam sərnişinlərin rahatlığıdır. O, dəfələrlə deyib ki, “hər bir sərnişin bizim qonağımızdır, vəzifəmiz isə onları rahat və təhlükəsiz ünvana çatdırmaqdır.” Bu yanaşma 102 saylı marşrutda çalışan hər bir əməkdaşın iş fəlsəfəsinə çevrilib. Məhz bu səbəbdəndir ki, bu marşrut digər xətlər arasında həm xidmət səviyyəsi, həm də intizam baxımından fərqlənir.

Təkcə bu gün deyil, illərdir Yusif Hüseynov marşrut sistemində modern idarəetmə prinsiplərini tətbiq edir. O, hər bir yeniliyi izləyir, xidmətin keyfiyyətini artırmaq üçün texnoloji həllərdən, yeni nizam qaydalarından istifadə edir. Bu, onun uzaqgörənliyinin və zamanla ayaqlaşma bacarığının göstəricisidir.

Hər bir uğurlu rəhbərin arxasında gecə-gündüz çalışma, məsuliyyət və fədakarlıq dayanır. Yusif müəllim üçün iş vaxtı anlayışı yoxdur — o, günün istənilən saatında xidmətdədir. Gecə qəzası olanda, avtobus sıradan çıxanda, sərnişin narazılığı yarananda o, dərhal hadisə yerində olur. Bu, onun işinə olan sevgisindən, məsuliyyət hissindən və dövlətinə olan sədaqətindən irəli gəlir.

İşçiləri üçün Yusif müəllim təkcə rəhbər deyil, həm də dost, məsləhətçi və ailə üzvü kimidir. O, hər bir sürücünün dərdini dinləyir, ailə problemlərinə biganə qalmır, çətin anlarda dəstək olur. Bu isə kollektivdə qarşılıqlı hörmət və sevgi mühitini gücləndirir. 102 saylı marşrutun kollektivində səmimiyyət və işgüzarlıq ruhu məhz bu rəhbərlik tərzinin nəticəsidir.

Yusif Hüseynovun fəaliyyəti təkcə idarəetmə bacarığı ilə deyil, həm də insani keyfiyyətləri ilə seçilir. O, səmimi, təvazökar və vicdanlı insandır. Onunla işləyən hər kəs bilir ki, Yusif müəllim heç vaxt ədalətsiz qərar verməz, heç vaxt insanı yarı yolda qoymaz. Bu keyfiyyətlər onun həm işdə, həm də həyatda qazandığı böyük hörmətin səbəbidir.

Əsl rəhbər yalnız göstəriş verən deyil, özü də ön sırada gedəndir. Yusif müəllim də hər zaman işin içində, hadisələrin mərkəzində olur. Yağışda da, qarda da, istidə də o, marşrutun işini şəxsən izləyir. Çünki onun üçün məsuliyyət yalnız kağız üzərində yox, əməl üzərində olmalıdır.

Sərnişinlər də 102 saylı marşrutun fərqini hiss edirlər. Təmiz avtobuslar, səliqəli sürücülər, vaxtında gələn nəqliyyat vasitələri – bütün bunlar Yusif müəllimin yaratdığı nizamın nəticəsidir. İnsanların məmnunluğu onun üçün ən böyük mükafatdır.

Yusif müəllim eyni zamanda sosial məsələlərə də həssas yanaşır. Əlilliyi olan vətəndaşların, yaşlı insanların nəqliyyatda rahat hərəkəti üçün xüsusi diqqət göstərilir. O, hesab edir ki, ictimai xidmət yalnız texniki proses deyil – bu, insanlara sevgi və qayğı ilə edilən xidmətdir.

Onun rəhbərliyi ilə 102 saylı marşrut həm keyfiyyət, həm də etibar baxımından nümunəvi bir sistemə çevrilib. Bu gün bir çox başqa xətt rəhbərləri də məhz Yusif Hüseynovun idarəçilik təcrübəsindən nümunə götürürlər.

Dövlətçiliyə sədaqət, vətəndaşa xidmət, əməksevərlik – bunlar Yusif müəllimin həyat prinsipidir. O, hər zaman dövlətin qoyduğu qaydalara əməl edir, qanun çərçivəsində işləyir və işinin hər bir detalında şəffaflığı qoruyur.

Bu gün 102 saylı marşrutun adı çəkiləndə, insanların ağlına nizam-intizam, rahatlıq və keyfiyyət gəlirsə, bu, birbaşa Yusif Hüseynovun fədakar əməyinin nəticəsidir. Onun işinə yanaşması göstərir ki, istənilən sahədə mükəmməllik əldə etmək mümkündür – yetər ki, rəhbər öz işini sevsin.

Yusif müəllim həm də gənc kadrlara dəstək verir. O, hər zaman gəncləri təşviq edir, onlara yol göstərir, təcrübəsini bölüşür. Bu, onun gələcəyə yönəlik düşünən bir rəhbər olduğunu göstərir.

İllərdir dəyişməyən bir prinsip var: Yusif Hüseynov üçün insan amili hər şeydən önəmlidir. O, hər bir sərnişinin məmnun qalması üçün hər gün yeni yollar axtarır, daha yaxşı xidmətin təmin olunması üçün daima öz üzərində işləyir.

102 saylı marşrutun bu gün şəhər nəqliyyat sistemində xüsusi yeri varsa, bu, sırf Yusif müəllimin liderliyinin, sədaqətinin və zəhmətinin bəhrəsidir. O, nəqliyyat sahəsində fədakarlığın və dürüstlüyün canlı nümunəsidir.

Hər kəsin işinin arxasında bir iz buraxdığı kimi, Yusif müəllim də şəhərin gündəlik həyatında görünməz, amma hiss edilən bir rahatlıq izi qoyur. O, hər gün yüzlərlə insanın həyatını bir az da asanlaşdırır – bu isə sözün əsl mənasında, ictimai xidmətin mahiyyətidir.

Yusif Hüseynovun adı bu gün etibarlılıq, məsuliyyət və dürüstlük simvoluna çevrilib. O, göstərir ki, sadiqliklə, zəhmətlə və ürəklə işləyən hər kəs öz sahəsində iz qoyur. Onun həyatı və fəaliyyəti gənc rəhbərlər üçün bir məktəb, cəmiyyət üçün isə bir nümunədir.

Yusif müəllim hərəkəti yalnız avtobusların deyil, həm də həyatın axarına çevrilib. Onun sayəsində şəhərin yolları təkcə nəqliyyatla deyil, qayğı, səliqə və vicdanla işıqlandırılır. Bu, əsl rəhbərin – xalqına sədaqətlə xidmət edən bir insanın imzasıdır.

Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası dövlətin hüquqi-siyasi sütunlarını formalaşdıran, xalqın iradəsini və suverenliyini ifadə edən ali sənəddir. Hər bir demokratik dövlətin dayağı olan Konstitusiya cəmiyyətin idarəetmə mexanizmini, vətəndaşların hüquq və azadlıqlarını, dövlət orqanlarının fəaliyyət prinsiplərini müəyyənləşdirən Əsas Qanun kimi mühüm tarixi və hüquqi əhəmiyyət daşıyır.

Azərbaycanın konstitusiya tarixi mürəkkəb və eyni zamanda dövlətçilik ənənələrinin təkamülünü nümayiş etdirən bir proses olmuşdur. 1918–1920-ci illərdə fəaliyyət göstərən Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti müstəqil dövlət kimi bir çox mühüm qanunvericilik təşəbbüslərinə imza atsa da, Konstitusiyanı qəbul etməyə imkan tapmamışdı. Bu səbəbdən ilk Əsas Qanun 1921-ci ildə - Azərbaycan SSR dövründə qəbul edilmişdir. Sonrakı illərdə – 1927, 1937 və 1978-ci illərdə qəbul olunan konstitusiyalar Sovet ideoloji prinsiplərinə uyğun tərtib olunsa da, milli maraqları tam əks etdirmirdi. 1978-ci il aprelin 21-də təsdiq edilən son Sovet konstitusiyasında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə 73-cü maddəyə Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi təsbit olunması isə milli özünüdərkin qorunması baxımından mühüm hadisə idi.

1991-ci il oktyabrın 18-də qəbul edilmiş “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında” Konstitusiya Aktı yeni hüquqi mərhələnin əsasını qoydu. Lakin o illərdəki siyasi qeyri-sabitlik və idarəetmə böhranı səbəbindən müstəqil Konstitusiyanın hazırlanması və qəbul olunması mümkün olmadı. 1993-cü ildə xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıdan Ümummilli Lider Heydər Əliyev ölkədə sabitliyin və hüquqi dövlətin bərpası istiqamətində mühüm addımlar atdı. Onun təşəbbüsü ilə yaradılmış Konstitusiya Komissiyası müasir demokratik prinsiplərə əsaslanan yeni Əsas Qanun layihəsini hazırladı. 1995-ci il noyabrın 12-də keçirilən ümumxalq referendumu nəticəsində seçicilərin 91,9 faizi bu sənədin qəbul edilməsinin lehinə səs verdi. Konstitusiya həmin il noyabrın 27-də qüvvəyə mindi və müasir hüquqi dövlət quruculuğuna böyük töhfə verdi.

Yeni Konstitusiya dövlət hakimiyyətinin bölgüsünü – qanunverici, icra və məhkəmə hakimiyyətlərinin qarşılıqlı balansını müəyyənləşdirdi. Əsas Qanunun 48 maddəsi insan hüquq və azadlıqlarına həsr olundu. Burada millətindən, dinindən və etnik mənsubiyyətindən asılı olmayaraq, bütün vətəndaşların bərabər hüquqlara malik olması təsbit edildi.

Konstitusiyanın qəbulu ilə Azərbaycan demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət quruculuğuna əsaslanan yeni mərhələyə qədəm qoydu.

Konstitusiyada hüquqi dövlət quruculuğunun müasir meyillərinə əsaslanaraq 1998-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi təsis edilmişdir. Bu orqan vətəndaşların hüquqlarının müdafiəsində, qanunların Konstitusiyaya uyğunluğuna nəzarətdə mühüm rol oynayır. Sonrakı illərdə sosial-siyasi reallıqların inkişafına uyğun olaraq, Əsas Qanuna üç dəfə – 2002, 2009 və 2016-cı illərdə referendum yolu ilə dəyişikliklər olunmuşdur. Bu dəyişikliklər idarəetmənin təkmilləşdirilməsinə, insan hüquqlarının təminatına, dövlət institutlarının fəaliyyətinin səmərəliliyinə xidmət etmişdir. 2016-cı ildə Birinci vitse-prezidentlik institutunun yaradılması idarəetmədə çeviklik və məsuliyyət prinsipini daha da gücləndirmişdir.

2020-ci ilin 44 günlük Vətən müharibəsində qazanılmış tarixi Zəfər, 2023-cü ilin sentyabrında bərpa olunan tam suverenlik və ərazi bütövlüyü Konstitusiyanın bütün maddələrinin ölkə ərazisində tam tətbiqini təmin etmişdir. Bu tarixi nailiyyətlər nəzərə alınaraq 2025-ci il “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan edilmişdir. Həmin qərar həm Konstitusiyanın qəbulunun 30-cu ildönümünü, həm də milli suverenliyin tam bərpasını özündə birləşdirərək müasir dövrümüzün simvoluna çevrilmişdir.

Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, xalqımızın Ümummilli Lideri, müasir Azərbaycan dövlətinin qurucusu Heydər Əliyevin bilavasitə rəhbərliyi ilə hazırlanmış Konstitusiya müasir dünyanın sivil dəyərləri və qanun yaradıcılığı təcrübəsinə, xalqımızın çoxəsrlik dövlətçilik ənənələrinə, milli və ümumbəşəri prinsiplərə söykənərək demokratik, hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu üçün möhkəm təməl yaratmışdır. Həmin təməllər üzərində güclü və müasir dövlət qurulmuş, insan hüquqları və ədalət prinsipləri ictimai-siyasi həyatın əsas prioritetinə çevrilmişdir. Konstitusiyanın 30 illiyi münasibətilə təsis edilən “Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 30 illiyi (1995–2025)” yubiley medalı bu tarixi sənədin dövlətçilik tarixindəki dərin mənasını bir daha xatırladır. Bu medal həm hüquqi ənənələrimizin, həm də sabit və suveren gələcəyimizin parlaq təcəssümüdür.

Konstitusiyamız həm də milli iradənin ifadəsi, suverenlik və ədalətin təminatçısıdır. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin siyasi uzaqgörənliyi və Prezident İlham Əliyevin strateji dövlətçilik siyasəti nəticəsində Əsas Qanun müasir dövrün reallıqlarına tam uyğun şəkildə gələcəyin güclü hüquqi dövlət modelinə çevrilib.

Bir dövlətin fiziki və hüquqi varlığı onun qanunvericilik sisteminin formalaşması ilə müəyyənləşir. Bu mənada, Konstitusiya dövlətin qanunvericilik sisteminin bünövrəsini, əsasını təşkil edir. Başqa sözlə, Konstitusiya dövlətin siyasi, hüquqi və ictimai quruluşunu müəyyənləşdirən, hakimiyyətin təşkilini və vətəndaşların hüquq və azadlıqlarını təmin edən ali qanundur. O, həm dövlət orqanlarının fəaliyyətini tənzimləyir, həm də cəmiyyətin hüquqi sabitliyinin qarantı kimi çıxış edir. Konstitusiyasız bir dövlətin hüquqi baxımdan sağlam dayağı ola bilməz, çünki məhz Konstitusiya dövlətin suverenliyi, idarəçiliyi və qanunun aliliyini təmin edən əsas sənəddir.

Bu baxımdan, müasir müstəqil Azərbaycanın memarı, Ümummilli Lider Heydər Əliyev bu ali sənədin nə qədər vacib olduğunu əsas gətirərək onun hazırlanması, qəbul edilməsi istiqamətində misilsiz əmək sərf etmişdir. Ulu Öndər bununla bağlı o zaman demişdir: “Bu Konstitusiya layihəsinin ən əsas mahiyyəti ondan ibarətdir ki, Azərbaycan Respublikasının tam müstəqilliyini təmin edir, ölkəmizin ərazi bütövlüyünü təmin edir, Azərbaycan xalqının hüquqlarının toxunulmazlığını təmin edir, vətəndaşlarımızın hər birinin hüquqlarının qorunmasını təmin edir və Azərbaycan xalqının, respublikamızın bölünməzliyini, hakimiyyətin heç bir qüvvə tərəfindən mənimsənilə bilməzliyini təmin edir”.

Nəhayət, nüfuzlu dövlət xadimi Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə qayıdışından sonra yeni Konstitusiyanın hazırlanaraq qəbul edilməsi prioritet məsələ kimi gündəmə gətirildi. 1995-ci il mayın 2-də Azərbaycan Milli Məclisinin qərarına əsasən, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin sədrliyi ilə yeni Konstitusiya layihəsini hazırlayan Komissiyanın tərkibi təsdiləndi.

Yeni Konstitusiya layihəsini hazırlayan Komissiyanın 1995-ci il oktyabrın 3-də keçirilən iclasında Komissiyanın sədri Heydər Əliyev belə deyib: “Bizim yeni Konstitusiyamız, şübhəsiz ki, birinci növbədə Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyini, bu müstəqilliyin əbədi olduğunu və dövlət müstəqilliyini qoruyub saxlamaq, yaşatmaq üçün bütün prinsipləri əks etdirməlidir. Yeni Konstitusiyamız demokratik prinsipləri özündə əks etdirməlidir. Yəni dünya demokratiyasının əldə etdiyi bütün nailiyyətlərdən, demokratiya sahəsində inkişaf etmiş dövlətlərin konstitusiya təcrübəsindən istifadə etməli və Azərbaycan Respublikasının özünəməxsus tarixi, milli ənənələrini əks etdirən prinsipləri özündə cəmləşdirməlidir. Bir sözlə, biz elan etmişik və mən bir daha bəyan edirəm ki, Azərbaycanda demokratik, hüquqi, sivilizasiyalı, dünyəvi dövlət qururuq”.

Beləliklə, Müstəqil Azərbaycan Respublikasının ilk Konstitusiyası preambula, 5 bölmə, 12 fəsil, 158 maddə və keçid müddəalardan ibarət olmaqla 12 noyabr 1995-ci il tarixdə ümumxalq səsverməsi - referendum yolu ilə qəbul edildi, 1995-ci il noyabrın 27-də isə qüvvəyə mindi.

Bu gün demokratik prinsiplərə əsaslanan Azərbaycan Konstitusiyasının qəbul olunmasının 30 illik yubileyidir. Və təsadüfi deyil ki, Prezident İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamına əsasən, 2025-ci il Azərbaycanda “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan edilib. Bu, dövlətçiliyimizin möhkəmlənməsinə, milli suverenliyimizin bərqərar olmasına verilən xüsusi önəmin göstəricisidir. Dövlət başçısının bu Sərəncamı, həmçinin hüquqi dövlətə sadiqlik, ölkə Konstitusiyasına hörmət, onun müddəalarını həyata keçirməklə bağlı gələcək nəsillərə ünvanlanmış bir çağırışdır.

O da məlumdur ki, Şanlı Azərbaycan Ordusu 2020-ci il sentyabrın 27-də başlayan və cəmi 44 gün davam edən Vətən müharibəsi ilə torpaqlarımızı işğaldan azad edərək ölkənin ərazi bütövlüyünü təmin etdi. 2023-cü il sentyabrın 19-dan 20-nə keçən gecə isə həyata keçirilən birgünlük antiterror əməliyyatı ilə Azərbaycan ərazisində qalan separatçı tör-töküntüləri, eləcə də onların silah və texnikaları məhv edildi. Beləliklə, Azərbaycanın suverenliyi də tam bərpa edilmiş oldu.

Suverenlik ona görə önəmlidir ki, o, Konstitusiya və dövlətçiliyi tamamlayır. Yəni bunlar dövlət quruculuğunun ayrılmaz həlqələridir. Bir sözlə, Konstitusiya dövlətin hüquqi təməlini formalaşdırır, suverenlik və dövlətçilik isə onun siyasi-hüquqi və siyasi-ideoloji əsaslarını, eləcə də milli kimliyini ifadə edir.

Bu gün işğaldan azad edilmiş ərazilərdə vətəndaşların öz konstitusion hüquqlarından istifadə edə bilməsi dövlət idarəetməsinə inam və etibarı artırıb. Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda dövlət idarəetmə strukturlarının formalaşdırılması, o cümlədən məhkəmələrin, hüquq-mühafizə orqanlarının fəaliyyətə başlaması, yerli özünüidarəetmə sisteminin yaradılması insanların hüquq və azadlıqlarının qorunması üçün əsaslı addımlardır.

Konstitusiyanın aliliyi həm də ondadır ki, bu ana qanun xalq hakimiyyətini bəyan edir, Azərbaycan Respublikasında dövlət hakimiyyətinin yeganə mənbəyi kimi Azərbaycan xalqını göstərir, sərbəst və müstəqil öz müqəddəratını və öz idarəetmə formasını müəyyən etməyi Azərbaycan xalqının suveren hüququ kimi təsbit edir. Eyni zamanda, Konstitusiya Azərbaycan dövlətini demokratik, hüquqi, dünyəvi, unitar respublika kimi elan edir, Azərbaycan Respublikasında dövlət hakimiyyətinin daxili məsələlərdə yalnız hüquqla, xarici məsələlərdə isə Azərbaycanın tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrdən irəli gələn müddəalarla məhdudlaşdığını bəyan edir.

Odur ki, Konstitusiyanın qəbulu gələcək nailiyyətlərin hüquqi bazası qismində çıxış edir. Bu mühüm məqamla bağlı Prezident İlham Əliyev tərəfindən imzalanan 2024-cü il 28 dekabr tarixli Sərəncamda qeyd edilib: “Ulu Öndərin bilavasitə rəhbərliyi ilə hazırlanmış və 1995-ci il noyabrın 12-də qəbul olunmuş Azərbaycan Respublikasının ilk Konstitusiyası ölkəmizdə genişmiqyaslı qanunvericilik və institusional islahatların əsasını təşkil etdi. Bu Konstitusiya dövlətimizin müstəqilliyinin, suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün qorunması, hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu, vətəndaşlarımızın layiqli həyat səviyyəsinin, dünya ölkələri ilə dostluq və əmin-amanlıq şəraitində əməkdaşlığın təmin edilməsi kimi ali niyyətlərin həyata keçirilməsi üçün mühüm qanunvericilik bazası rolunu oynamışdır”.

Prezident İlham Əliyev hələ 10 il əvvəl – Azərbaycan Konstitusiyanın 20 illik yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfransın iştirakçılarına təbrik məktubunda belə deyib: “...Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının xarakterik cəhətlərindən biri onun sabit olmasıdır. Bununla belə, cəmiyyətimizin sürətli inkişafı ölkənin əsas qanununun da təkmilləşdirilməsini şərtləndirib. Belə ki, 2002-ci və 2009-cu illərdə keçirilmiş referendumlar, habelə qəbul edilmiş bir sıra konstitusiya qanunları vasitəsilə Konstitusiyaya insan hüquqlarının qorunmasının və dövlət idarəçiliyinin səmərəliliyinin artırılmasına yönəlmiş mühüm dəyişiklik və əlavələr edilib.

Konstitusiya müddəalarının aliliyinin və onların təkamülünün təmin edilməsində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi mühüm rol oynayır. Ali konstitusiya ədalət mühakiməsi orqanı qismində Konstitusiya Məhkəməsi ölkəmizin hüquq sisteminin inkişafına öz töhfəsini verir, hüquqi tənzimləmə məsələləri üzrə müsbət təcrübə formalaşdırır, konstitusiya nəzarəti funksiyalarını yerinə yetirməklə Konstitusiyanın birbaşa tətbiqini həyata keçirir.

Universal dəyərlərə əsaslanan Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası bu gün də böyük hüquqi, siyasi və ideoloji potensiala malikdir və Azərbaycan xalqının firavanlığına xidmət edir”.

Bu fikirlərin üzərindən 10 il keçib və müasir Azərbaycanın inkişafı, uğurları, beynəlxalq nüfuzu göz önündədir. Regionun lideri Azərbaycan artıq beynəlxalq müstəvidə söz sahibi olan dövlətlər sırasındadır. Vətən müharibəsindəki Zəfərdən sonra yaranmış yeni tarixi-siyasi reallıq Azərbaycanın regional, eyni zamanda, beynəlxalq aləmdə etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyini möhkəmləndirib. Dövlət başçısının da qeyd etdiyi kimi, “Bu gün Azərbaycan Respublikası xalqımızın milli maraqlarını rəhbər tutaraq, yeni reallıqlar şəraitində müstəqil siyasətini daha cəsarətlə, prinsipiallıqla davam etdirir, Konstitusiyanın tələblərinə və öz suveren hüquqlarına əsaslanaraq, qarşıda duran strateji hədəflərə doğru inamla irəliləyir”.

Qürurverici haldır ki, xalqımızın qədim tarixə, zəngin mədəniyyətə malik olan Azərbaycan kimi vətəni var. Bu gün öz müstəqil və suveren dövlətimizə sahibik, mübarizə ilə əldə edilən suverenlik bizim milli sərvətimizdir. Odur ki, hər bir azərbaycanlı bu gün ölkəsinin ərazi bütövlüyü və suverenliyinin, hər qarış torpağında Konstitusiyanın hüquqi qüvvəsinin tam bərqərar olunmasının sonsuz sevincini, qürurunu yaşayır. Bu dəyər bütöv bir xalq olaraq bizi yeni nailiyyətlərə, zəfərlərə ruhlandırır.

Bakı kimi nəhəng, sürətlə böyüyən və hər an inkişaf edən bir şəhərdə mənzil-kommunal təsərrüfatı sahəsində yüksək səviyyəli idarəetməni təmin etmək böyük peşəkarlıq, dəqiqlik, prinsipiallıq və dərin məsuliyyət tələb edir. Nəsimi rayon Mənzil-Kommunal Təsərrüfatı Birliyinin rəisi Nizami Mayılov illərdir bu məsuliyyətli və çətin missiyanın öhdəsindən uğurla gəlir. Onun rəhbərliyi ilə Nəsimi rayonunda abadlıq, təmizlik, kommunal təminat və ümumilikdə şəhər təsərrüfatı işləri nümunəvi səviyyəyə çatdırılıb. Nizami müəllim təkcə rəhbər deyil — o, həm də işinə qəlbini qoyan, şəhərin hər küçəsini, hər binasını bir canlı orqanizm kimi qoruyub saxlayan bir idarəçidir.

Nizami Mayılovun fəaliyyətinin əsasında dürüstlük, məsuliyyət və dövlətə sədaqət dayanır. O, rəhbərlik etdiyi kollektivdə bu prinsipləri yalnız tələblə deyil, şəxsi nümunə ilə aşılayır. Hər bir işçiyə, hər bir briqadaya qarşı ədalətli, anlayışlı, amma eyni zamanda prinsipial münasibət göstərən Nizami müəllim, rəhbərlik anlayışını sadəcə inzibati vəzifə kimi deyil, bir mənəvi məsuliyyət kimi qəbul edir. Onun məqsədi təkcə Nəsimi rayonunun səliqəsini qorumaq deyil, həm də bu rayonda yaşayan insanların gündəlik rahatlığını, təhlükəsizliyini və məmnunluğunu təmin etməkdir.

Nəsimi rayonu paytaxtın ən sıx yaşayış yerlərindən biridir. Burada çoxmərtəbəli binalar, yaşayış kompleksləri, ticarət obyektləri, tarixi məkanlar və sosial infrastruktur bir-biri ilə sıx bağlı şəkildə fəaliyyət göstərir. Bu qədər böyük bir sistemin fasiləsiz və düzgün idarə olunması, ancaq Nizami Mayılov kimi təcrübəli, işgüzar və uzaqgörən rəhbərin əli ilə mümkündür. Onun işə yanaşması müasir idarəçilik prinsiplərinə əsaslanır – planlı iş bölgüsü, nəzarət mexanizmi, operativ qərarvermə və ən əsası, vətəndaş yönümlü xidmət anlayışı.

Nizami müəllim üçün “müvəqqəti həll” anlayışı yoxdur. O, problemləri kökündən həll etməyi, hər məsələyə sistemli yanaşmağı, vətəndaşın müraciətini isə sadəcə bir sənəd deyil, bir etimad göstəricisi kimi qəbul etməyi öz iş fəlsəfəsinin əsasına çevirib. Nəticədə, onun rəhbərliyi dövründə Nəsimi rayonunda məişət tullantılarının yığılması və daşınması sahəsində nizam-intizam yaradılıb, küçələrin və həyətlərin təmizliyi sabit səviyyədə qorunub saxlanılıb.

Nizami Mayılovun rəhbərliyi altında həyata keçirilən abadlıq işləri bu gün Nəsimi rayonuna xüsusi estetik görkəm qazandırıb. Hər yeni salınan yaşıllıq zolağı, bərpa edilən həyət, təmir olunan küçə, quraşdırılan işıqlandırma dirəyi bu rəhbərin dəqiqliyinin və şəhərə olan sevgisinin təzahürüdür. Onun üçün şəhər yalnız binalar toplusu deyil – Bakı onun baxışında canlı, nəfəs alan bir varlıqdır və bu varlığın sağlam qalması üçün o, gecəsini gündüzünə qatır.

Nizami müəllim həm də sosial məsələlərdə həssaslığı ilə tanınır. O, hər zaman şəhid ailələrinin, qazilərin, aztəminatlı insanların qayğısını diqqət mərkəzində saxlayır. Onun rəhbərliyi ilə Nəsimi rayonunda bir çox ailələrin həyətləri abadlaşdırılıb, binaların girişləri yenilənib, uşaq meydançaları quraşdırılıb. Bu işlərin hər biri təkcə rəsmi fəaliyyət deyil, həm də insanlıq borcunun yerinə yetirilməsidir.

İşçi kollektivində Nizami müəllimə qarşı dərin hörmət və etimad var. Çünki o, rəhbərlik etdiyi insanlara yalnız tapşırıqlar vermir, həm də onlarla bir ailə kimi davranır. Hər bir əməkdaşın fikrini dinləmək, onların qayğılarını öyrənmək, əməyinə qiymət vermək – bu, onun idarəçilik üslubunun əsas cizgiləridir. Kollektivdə nizam, qarşılıqlı etimad və bir məqsəd uğrunda birləşmə məhz Nizami müəllimin uzaqgörən yanaşmasının nəticəsidir.

Təmizlik işçilərinin, ustaların, mexaniklərin və idarə heyətinin birgə ahəngli fəaliyyəti bu gün Nəsimi rayonunu Bakının ən səliqəli və abad ərazilərindən birinə çevirib. Bu isə sırf sistemli idarəçilik, düzgün planlaşdırma və şəffaf rəhbərlik nəticəsində mümkün olub.

Nizami müəllimin fəaliyyətində bir mühüm məqam da var – o, şəhər təsərrüfatına yalnız indiki vəziyyətlə baxmır, gələcəyi düşünür. O, uzunmüddətli planlar qurur, yeni texnologiyaların tətbiqinə açıqdır, təmizlik və bərpa sahəsində innovativ həllərin tətbiqinə çalışır. Bu, onun müasir düşüncəli, proqressiv bir rəhbər olduğunu göstərir.

İşinə sevgi ilə yanaşmaq – Nizami müəllimin ən əsas güc mənbəyidir. O, hər səhər iş gününə “bugün şəhər daha təmiz, daha gözəl olmalıdır” prinsipi ilə başlayır. Yağış, qar, istiyə baxmadan küçələrdə aparılan nəzarət, hər bir binanın həyətinə edilən baxış onun işə nə qədər ürəklə yanaşdığını sübut edir.

Onun rəhbərliyi dövründə Nəsimi rayonunun həyətləri yenilənib, məhəllələrdə təmir işləri həyata keçirilib, tullantıların toplanması üçün yeni konteynerlər quraşdırılıb, yaşıllıq zonaları genişləndirilib. Bu dəyişikliklər sadəcə kosmetik tədbirlər deyil, vətəndaş məmnunluğunu təmin edən real nəticələrdir.

Nizami Mayılov təkcə bir idarə rəisi deyil, həm də bir idarəçilik məktəbidir. O, hər bir əməkdaşına dövlətə sədaqətin, xalqa xidmətin, dürüstlüyün və zəhmətsevərliyin vacibliyini öyrədir. Onun üçün ən böyük mükafat – insanların razılığı, vətəndaşın “Allah razı olsun” deməsidir.

Nizami müəllim həm də dövlətçiliyə sədaqəti ilə seçilən bir insandır. O, Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi şəhərsalma və abadlıq siyasətini yüksək məsuliyyətlə yerinə yetirir, verilən tapşırıqları operativliklə və keyfiyyətlə icra edir. Onun fəaliyyəti bir daha sübut edir ki, dövlətin siyasəti yalnız sənədlərdə deyil, əməldə, gündəlik işdə həyata keçirilməlidir.

Nəsimi rayonu bu gün Nizami Mayılovun rəhbərliyi altında həm təmiz, həm də abad bir ərazidir. Küçələr par-par parıldayır, həyətlərdə uşaqlar rahat oynayır, insanlar rahat nəfəs alır. Bu səssiz, lakin çox mühüm dəyişikliklərin arxasında Nizami müəllim kimi səssiz fədakar insanların əməyi dayanır.

Bəzən bir rəhbəri tanımaq üçün onun kabinetinə deyil, onun işinə baxmaq kifayətdir. Nəsimi rayonuna baxdıqda hər kəs aydın görür ki, bu işlərin arxasında əsl peşəkar, vicdanlı və xalqa bağlı bir rəhbər dayanır.

Nizami Mayılov həm idarəçi, həm vətəndaş, həm də bir Azərbaycan sevdalısı kimi fərqlənir. O, şəhəri sevir, insanları sevir və bu sevgisini əməli işlərlə sübut edir. Onun rəhbərliyi ilə həyata keçirilən hər layihə, hər yenilik şəhər sakinlərinin gündəlik həyatına rahatlıq gətirir.

Onun üçün xidmət bir borc deyil, bir fəxrdir. Nizami müəllim bu borcu səssizcə, iddiasız, ancaq qürurla daşıyan insanlardandır.

Bu gün Bakı şəhərinin, xüsusilə Nəsimi rayonunun parlaq, səliqəli və müasir görkəmində Nizami Mayılovun zəhmətinin payı danılmazdır. O, şəhərin ritmini hiss edən, problemləri qabaqlayan, hər gününü xidmətlə yoğuran bir rəhbərdir.

Onun haqqında ən doğru ifadə budur: “Nizami Mayılov şəhərin səssiz qəhrəmanıdır.” O, işığı bəzən günəşdən də çox yandıran, səliqəni təkcə küçələrdə deyil, insan ürəklərində də qoruyan bir dövlət adamıdır.

Prezident İlham Əliyevin 2009-cu il noyabrın 17-də imzaladığı Sərəncamla hər il noyabrın 9-u ölkədə Dövlət Bayrağı Günü kimi qeyd edilir. Bu, Azərbaycan dövlətinin rəmzinə hörmət və ehtiramın bariz nümunəsidir. Dövlət Bayrağı Gününün qeyd olunması Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tarixi ilə bağlıdır. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin üçrəngli Dövlət Bayrağı ilk dəfə 1918-ci il noyabrın 9-da Bakıda, hökumətin iclasında qəbul edilib və iclasın keçirildiyi Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının binası üzərində qaldırılıb və 1920-ci ilin aprel ayınadək dövlət statusuna malik olub.

Bayrağımızın rəngləri müxtəlif mənalar kəsb edir. Bu rənglər istiqlal ideologiyanın üç təməl prinsipini özündə ehtiva edir. Dövlət Bayrağındakı üç rəngin ifadə etdiyi və XX əsrin əvvəllərindəki milli istiqlal ideologiyamızın üç təməl prinsipini təşkil edən “Türkçülük, müasirlik və islamçılıq” düsturunun müəllifi görkəmli Azərbaycan mütəfəkkiri Əli Bəy Hüseynzadədir. Üçrəngli Bayrağımız bizim azadlıq məfkurəsinə, milli-mənəvi dəyərlərə və ümumbəşəri ideallara sadiqliyimizi nümayiş etdirir.  Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin üçrəngli Dövlət Bayrağı 1990-cı il noyabrın 17-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri, Ümummilli lideri Heydər Əliyevin təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə keçirilən sessiyada Naxçıvan Muxtar Respublikasının Dövlət Bayrağı olaraq təsdiq edilmişdir. Ulu Öndər Dövlət Bayrağımızın müstəqilliyimizin rəmzi olduğunu bildirərək demişdir: “Azərbaycan Bayrağı, sadəcə, bayraq deyil. O, bizim dövlətçiliyimizin, müstəqilliyimizin rəmzidir. Bu, bizim müstəqil dövlətimizin rəmzidir. Ona görə də gərək hər bir Azərbaycan vətəndaşı, xüsusən gənc nəsil bunu dərk etsin, qiymətləndirsin”.

1990-cı il noyabrın 17-də Ulu Öndər Heydər Əliyevin Sədrlik etdiyi Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Sovetinin sessiyasında ilk dəfə 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti tərəfindən qəbul olunmuş Azərbaycan Milli Bayrağı qaldırıldı. Bununla da bir dövlət kimi Naxçıvan Muxtar Respublikasının dövlət atributları müəyyən edildi. Hələ Kommunist Partiyası və Sovet hakimiyyəti dövründə Naxçıvan Muxtar Respublikasının adından “Sovet Sosialist” sözlərinin çıxarılması barədə qərar qəbul edildi. Milli dövlətçilik ənənələrinin inkişafına xidmət etmiş Ulu Öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi Azərbaycan SSR Ali Soveti qarşısında üçrəngli bayrağın Azərbaycanın rəsmi dövlət rəmzi kimi tanınması haqqında vəsatət qaldırmışdır. 1991-ci il fevral ayının 5-də həmin vəsatətə baxılmış və Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti “Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı haqqında” Qanun qəbul edərək onu yenidən Dövlət Bayrağı elan etmişdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasının üzərində bu bayraq 1990-cı il noyabrın 17-də, Azərbaycan Respublikasında isə 1991-ci il fevralın 5-də dalğalandı. 1991-ci il oktyabrın 18-də “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında” Konstitusiya Aktı ilə Azərbaycan Respublikası Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin varisi kimi onun dövlət rəmzlərini, o cümlədən Dövlət Bayrağını bərpa etmişdir. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı Azərbaycan vətəndaşlarının milli həmrəyliyinin, vahid məfkurə ətrafında sıx birləşməsinin başlıca amillərindən biridir. Ən müqəddəs rəmzlərdən olan bayraq millətin varlığının, mövcudluğunun sübutu, müstəqil dövlətə sahib çıxmaq bacarığının əsas göstəricisidir.

Üçrəngli Bayrağımızın bu gün işğaldan azad edilmiş bütün ərazilərimizdə dalğalanması qürurumuzun, milli kimliyimizin, sabaha doğru inamlı addımlarımızın əsasıdır. Dövlət başçısı, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin tarixi Zəfərimizdən sonra işğaldan azad edilmiş ərazilərimizə ilk səfərləri həmin torpaqlarımızda Azərbaycan Bayrağının ucaldılması ilə tarixə yazıldı. Bu gün harada yaşamasından asılı olmayaraq hər bir azərbaycanlı üçrəngli Bayrağımızın altında sıx birləşərək qalib, bütövləşən, yeni dövrə qədəm qoyan Azərbaycanımızla qürur duyur, yeni reallıqların fonunda qazandığı uğurların təbliğində fəal iştirak edir.

Ulu Öndər Heydər Əliyevin 1995-ci il 15 dekabr tarixli Fərmanına əsasən noyabrın 12-si Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası Günü elan edilib. Azərbaycan xalqının müstəqillik yolunda əldə etdiyi ən böyük nailiyyətlərdən biri, şübhəsiz ki, ümumxalq səsverməsi ilə qəbul edilmiş Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasıdır. Bu tarixi sənəd müstəqil Azərbaycan dövlətçiliyinin hüquqi təməlini qoymuş, demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət quruculuğunun əsas prinsiplərini müəyyənləşdirmişdir.

Konstitusiya hər bir dövlətin hüquq sisteminin möhkəm əsaslarını və milli qanunçuluq arxitekturasını təşkil edir. Çoxəsrlik dövlətçilik tarixi olan Azərbaycanda hüquqi dövlət quruculuğunun təməlini təşkil edən ali qanun yaradıcılığına ötən əsrin əvvəllərində ‒ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə təşəbbüs göstərilməsinə baxmayaraq, Konstitusiyamızın qəbul edilməsi mümkün olmamışdır. Bu səbəbdən, Azərbaycanın Konstitusiya quruluşunun tarixi 1921-ci il mayın 19-da I Ümumazərbaycan Sovetlər Qurultayında qəbul edilən sovet konstitusiyası dövrünə təsadüf edir. Əsas qanun adlanan Konstitusiyamıza 1925-ci ildə bir sıra əlavə və dəyişikliklər edilsə də, habelə 1927-ci ildə yenidən təsdiqlənməsinə baxmayaraq, ovaxtkı konstitusiya dövlətçilik ənənələrini və milli mənafeyimizi əks etdirmirdi. 1937-ci il martın 14-də IX Ümumazərbaycan Sovetlər Qurultayının qərarı ilə qüvvəyə minən Azərbaycan SSR-in yeni Konstitusiyası da milli-ideoloji prinsiplərə söykənmirdi.

Məhz Ümummilli Lider Heydər Əliyevin əvəzolunmaz təşəbbüskarlığı sayəsində 1977-ci ildə hazırlanan Azərbaycanın yeni konstitusiya layihəsi milli dövlətçilik baxışları, demokratik dəyərlər və azərbaycançılıq ideyasına görə respublikamızın mənafeyini əks etdirən əsas qanunun milli hüquqi çərçivəsini formalaşdırdı.

1978-ci il aprelin 2-də konstitusiya layihəsi ilə əlaqədar aparılan geniş müzakirələrdə çıxış edən Heydər Əliyevin əzmkar iradəsi ilə Konstitusiyada Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi təsbit olunması ölkənin ictimai, siyasi, mədəni və tarixi həyatında mühüm hadisə kimi yer aldı.  

1991-ci il oktyabrın 18-də dövlət müstəqilliyini bərpa edən Azərbaycan Respublikasının  konstitusiya layihəsinin hazırlanması nəzərdə tutulsa da, həmin illərdə hakimiyyətdə olan təsadüfi adamların yarıtmaz “idarəçiliyi” sayəsində əsas qanunumuzun qəbulu mümkün olmadı. Siyasi, humanitar, iqtisadi böhranlarla və Ermənistanın hərbi təcavüzü ilə üzləşən Azərbaycanda daxili qeyri-sabitlik ölkəni ağır vəziyyətə salmışdı.

Belə mürəkkəb şəraitdə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 1993-cü ildə xalqın təkidi ilə hakimiyyətə qayıdışı ölkədə sabitliyin bərpası və dövlət quruculuğu prosesinin başlanması üçün həlledici rol oynadı.

Yeni Konstitusiyanın qəbulu milli dövlətçiliyimizin möhkəmləndirilməsi, demokratik inkişaf yolunun seçilməsi və müasir hüquq dövləti prinsiplərinin təmin edilməsi baxımından tarixi zərurət idi. Heydər Əliyevin möhkəm ictimai-siyasi sabitlik yaratmasının ardınca çoxşaxəli hüquqi islahatlar çərçivəsində mükəmməl qanun yaradıcılığının əsası qoyuldu. Konstitusiya Azərbaycan xalqının iradəsini əks etdirən, ölkənin dövlət quruluşunu, vətəndaşların hüquq və azadlıqlarını, dövlət hakimiyyəti orqanlarının səlahiyyətlərini müəyyənləşdirən ali hüquqi sənəd kimi hazırlandı.

Konstitusiyamız demokratik, hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu prosesinə, vətəndaş cəmiyyətinin bərqərar olmasına, insan hüquq və azadlıqlarının etibarlı müdafiəsinə, qanunun aliliyinin təmin edilməsinə, liberal bazar iqtisadiyyatına əsaslanan azad iqtisadi münasibətlərin formalaşmasına hüquqi baza yaratmaqla, milli inkişafımıza güclü təkan verdi, eyni zamanda, hakimiyyət bölgüsünün əsas prinsiplərini müəyyənləşdirdi.

Aparılan demokratik islahatların mühüm tərkib hissəsi kimi ölkəmizin hüquq sistemi üçün yeni olan təsisatın – Konstitusiya ədalət mühakiməsi orqanının yaradılması prosesi də beynəlxalq təcrübə dərindən öyrənilməklə başa çatdırıldı və 1998-ci ildə konstitusiya nəzarəti orqanı olan Konstitusiya Məhkəməsinin fəaliyyəti təmin edildi.

Konstitusiyamız milli inkişaf çağırışlarına uyğun olaraq, demokratik islahatlarla həmahənglik təşkil edir, hüquqi təkmiləşmələri labüdləşdirir. İnkişaf tələbatlarından meydana çıxan mühüm ictimai-siyasi faktorlar Konstitusiya islahatlarını da gerçəkləşdirir.

Məhz bu hüquqi qanunauyğunluğa əsasən 2002, 2009 və 2016-cı illərdə keçirilmiş referendumlar ilə Konstitusiyanın bir sıra maddələrinə əlavə və dəyişikliklər olunmaqla, ali dövlət hakimiyyəti, məhkəmə hakimiyyəti orqanlarının və bələdiyyələrin işinin təkmilləşdirilməsi, insan hüquq və azadlıqlarının daha səmərəli təmin edilməsi, cəmiyyətin inkişafı üçün daha fundamental prinsiplərin bərqərar edilməsi mümkünləşdi. Həmin dəyişikliyə əsasən idarəetmə sistemində yeni təsisatın ‒ Birinci vitse-prezidentlik institutunun yaradılması müstəqil Azərbaycanda dövlət və hakimiyyət idarəetmə mexanizmində funksional yeni idarəetmə modelini təmin etdi.

Konstitusiya hüquqi sənəd olmaqla yanaşı, siyasi legitimliyin və milli suverenliyin əsas sütunu kimi çıxış edir. Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin, suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün qorunması başlıca niyyətlərdən biri kimi bəyan edildiyi Konstitusiyamızın preambulasının bu hüquqi tələbi faktiki olaraq 30 il ərzində təmin edilməmişdi.

Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü nəticəsində torpaqlarımızın 20 faizinin işğal altında qalması Azərbaycan Respublikasının suveren hüquqlarının həmin ərazilərdə tətbiqinə imkan verməmiş, Konstitusiya quruluşumuz pozulmuşdu. Azərbaycan xalqı Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında bu taleyüklü vəzifənin həllinə yönəlmiş ali vəzifəni yerinə yetirdi. 44 günlük Vətən savaşında qazandığı Zəfərin sonuncu addımı olan 2023-cü il 19 sentyabr antiterror tədbirləri həyata keçirməklə Konstitusiyamızın hüquqi qüvvəsini bütün ərazilərimizdə bərqərar etdi.

Prezident İlham Əliyevin Konstitusiyamızın qəbul edilməsinin 30-cu və Vətən müharibəsində qələbəmizin 5-ci ildönümünü ilə əlaqədar imzaladığı müvafiq Sərəncama əsasən, 2025-ci il “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan edilməsi müasir tariximizin daha bir şərəfli səhifəsidir. Bu qürurlu hadisənin digər bir mühüm atributu “Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 30 illiyi” yubiley medalının təsis olunmasıdır ki, bu, qanunvericilik və hüquq sisteminin inkişafı və təbliği sahəsində töhfələri olan şəxslərə dövlətin xüsusi diqqətinin nümunəsi hesab edilə bilər.