Gəncə Şəhər Su İdarəsinin rəhbəri Şöhrəddin Verdiyev - “Azərbaycan Amerika Birləşmiş Ştatları ilə münasibətlərin hərtərəfli inkişafında hər zaman maraqlı olub və bu inkişafı təmin etmək üçün öz tərəfindən bütün gərəkən addımları atıb. Təəssüflər olsun ki, son bir neçə il ərzində əvvəllər əldə olunmuş çox sayda nailiyyətlər itirilmiş, hətta iki ölkə arasında kifayət qədər gərginliklər də yaşanmışdı. Bunun əsas səbəbi isə Bayden administrasiyasında, ABŞ senatında olan bəzi ermənipərəst qüvvələrin bu ölkənin rəhbərliyinə geniş təsir imkanlarına malik olmalarında və bu imkanlardan ölkəmizə qarşı gen-bol yararlanmalarında idi. Lakin 2025-ci il Azərbaycan ilə ABŞ arasında münasibətlərdə bir çox əsaslı korrektələrin ediləcəyi gözləntiləri ilə başladı. Aydındır ki, bunun da əsas səbəbi 2024-cü ilin noyabrında Donald Trampın ikinci dəfə ABŞ Prezidenti seçilməsi oldu. Təsadüfi deyil ki, cənab Prezident İlham Əliyev də Donald Trampa ünvanladığı təbrik məktubunda bundan sonra Azərbaycan-ABŞ münasibətlərinin yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoyacağına əminliyini ifadə etmişdi. Təbii ki, belə bir əminlik üçün dövlət başçımızın bütün əsasları var. Belə ki, Donald Tramp hələ birinci prezidentliyi dövründə də Azərbaycanla dostluq və əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsini xüsusi diqqət mərkəzində saxlayırdı. Əslində bu gün ölkələrimiz arasında ikitərəfli əlaqələrin yeni mərhələyə keçidi üçün əsas rolunu oynaya biləcək mühüm amillərdən biri də məhz elə o dövrdə formalaşmış qarşılıqlı etimad prinsipləridir.”

Fikirlərini davam etdirən Şöhrəddin Verdiyev Azərbaycan-ABŞ əlaqələrinin inkişafına müsbət təsiri baxımından hər iki ölkənin prezidentləri tərəfindən bu məsələyə strateji yanaşmanın sərgilənməsini mühüm faktor kimi qeyd edib: “İki ölkə arasında münasibətlərin konstruktiv əsaslar üzərində formalaşması və inkişaf perspektivlərinə malik olması üçün tələb olunan mühüm şərtlərdən biri də siyasi iradənin mövcud olmasıdır. Məhz bu amil Azərbaycan və ABŞ prezidentləri tərəfindən kifayət qədər aşkar şəkildə nümayiş etdirilməkdədir. Məsələn, əgər biz cənab Trampın 2025-ci il mayın 28-də Müstəqillik Günü münasibətilə Azərbaycan Prezidentinə ünvanladığı təbrik məktubuna nəzər salsaq, bu zaman həmin sənədin mətnində ölkələrimiz arasında dostluq və tərəfdaşlıq əlaqələrinin genişlənməsinə aşkar çağırışların olduğunu görərik. ABŞ Prezidenti yazır: “Biz Azərbaycan Respublikası ilə əlaqələrimizi və terrorizmə qarşı mübarizədə, enerji təhlükəsizliyinin inkişafında, qonşunuzla sülhə nail olmaq istiqamətində ABŞ ilə tərəfdaşlığınızı yüksək qiymətləndiririk. 30 ildən artıq diplomatik münasibətlərimiz müddətində əlaqələrimiz əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf edib. Biz ümidvarıq ki, ikitərəfli prioritetlərimiz, o cümlədən təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlığımız, iqtisadi münasibətlərimiz və enerji inkişafı üzrə tərəfdaşlığımız bundan sonra da davam edəcək...”

Təbii ki, analoji çağırış mesajlarını biz cənab Prezident İlham Əliyevin ABŞ-nın Müstəqillik Günü münasibətilə Prezident Donald Trampa iyulun 4-də ünvanladığı təbrik məktubunda da oxuyuruq: “İnanıram ki, qəti siyasi iradəmiz və birgə səylərimiz sayəsində dost və tərəfdaş ölkələrimiz arasında əlaqələr və əməkdaşlıq xalqlarımızın mənafelərinə uyğun olaraq bundan sonra da hərtərəfli genişlənməyə davam edəcəkdir.” Beləliklə, Azərbaycan-ABŞ münasibətlərinin yeni, daha yüksək və daha perspektivli səviyyəyə keçidi üçün həm siyasi iradə, həm iqtisadi əsaslar, həm də qarşılıqlı etimad prinsiplərini formalaşdırmış tarixi bağlantılar mövcuddur. Bütün bunları nəzərə alaraq cənab Prezident İlham Əliyevin ABŞ Prezidenti Donald Trampın dəvətilə Vaşinqtona etdiyi işgüzar səfəri iki ölkə arasında əlaqələrin inkişafında yeni mərhələyə keçidi şərtləndirəcək mühüm hadisə kimi dəyərləndirmək lazımdır”.

Bu gün Azərbaycan beynəlxalq birliyin fəal üzvünə çevrilib. Bu statusunu gündən-günə daha da genişləndirən Azərbaycanın ayrı-ayrı ölkələrlə ikitərəfli və beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində əlaqələri yüksələn xətlə inkişaf edir. Ölkəmizin yerləşdiyi coğrafi məkan dövlətlər, xalqlar arasında körpü rolunu daha da möhkəmləndirir. Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunun artmasına, mövqeyinin möhkəmləndirilməsinə yönələn addımların miqyası genişliyi ilə diqqətdədir. Qarşılıqlı etimada böyük önəm verən Azərbaycan dövləti xarici siyasətinin dəyişməz prinsipləri ilə daim dünyanın diqqətindədir. Azərbaycan bütün dövlətlərlə qarşılıqlı hörmət və maraq prinsipləri əsasında bərabərhüquqlu münasibətlər qurur.

Bu baxımdan Prezident İlham Əliyevin ABŞ-a səfəri həm Azərbaycan-Amerika ikitərəfli münasibətləri, həm də Azərbaycan-Ermənistan sülh gündəliyi, regional sabitlik və qlobal təhlükəsizlik kontekstində də xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Birləşmiş Ştatların Prezidenti Donald Trampın rəsmi dəvəti ilə gerçəkləşən səfər tarixi xarakter daşıyır. Azərbaycan ilə Birləşmiş Ştatlar arasında münasibətlər təkcə ənənəvi diplomatik əməkdaşlıq çərçivəsində inkişaf etməklə kifayətlənmir, eyni zamanda, keyfiyyətcə yeni - strateji müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəlməkdədir. Tarixə nəzər salsaq görərik ki, Donald Trampın birinci prezidentliyi dövründə də Azərbaycan-Amerika münasibətlərinin yüksələn xətlə inkişafı əsas prioritetlər sırasında idi. Xüsusilə Ağ Evin indiki sahibinin ikinci prezidentliyi dövründə Vaşinqtonun Cənubi Qafqaz siyasətində Azərbaycanın rolu daha da ön plana çıxıb. Enerji təhlükəsizliyi, regional sabitlik və beynəlxalq terrorizmə qrşı mübarizə kimi sahələrdə maraqların üst-üstə düşməsi bu iki ölkə arasında münasibətlərin daha dərin və qarşılıqlı etimada əsaslanan bir platformaya keçməsini şərtləndirir. Hələ 2024-cü ilin 5 noyabrında ABŞ-da keçirilən prezident seçkilərindən 3 ay öncə Şuşada keçirilən Qlobal Media Forumunda Birləşmiş Ştatlardakı seçkilərlə bağlı jurnalistin sualını cavablandırarkən Azərbaycan dövlətinin başçısı İlham Əliyev böyük uzaqgörənlik və cəsarət nümayiş etdirərək o zaman prezidentliyə namizəd olan D.Tramp haqqında müsbət fikirlər söyləmiş, diplomatik dillə desək, onun namizədliyini dəstəkləmişdi. Dövlət başçısı İlham Əliyevin ötən ay Xankəndidə keçirilən III Şuşa Qlobal Media Forumunda yeni dünya nizamının formalaşdığı hazırkı dövrdə Azərbaycan-ABŞ münasibətləri ilə bağlı səsələndirdiyi fikirləri ABŞ Prezidenti Donald Trampın özünün sosial media platformasında paylaşması əslində iki dövlət arasında münasibətlərin yeni mərhələyə qədəm qoymaqda olduğuna dair mühüm mesaj idi. ABŞ Prezidenti Donald Trampın “Truth Social” platformasındakı səhifəsində Prezident İlham Əliyevin həmin çıxışı ilə bağlı dünən növbəti dəfə paylaşım etməsi Birləşmiş Ştatların dövlət başçısının Azərbaycan liderinə dərin hörmətinin nümunəsi və artıq münasibətlərin yeni mərhələyə keçdiyinin göstəricisi idi. Əminliklə söyləmək olar ki, bu səfərin nəticələrinə əsasən ABŞ-Azərbaycan münasibətləri keyfiyyətcə yeni mərhələyə qədəm qoyur. Səfər çərçivəsində Azərbaycanla ABŞ arasında münasibətlərin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəldilməsi istiqamətində iki ölkənin prezidentləri tərəfindən “Azərbaycan Respublikası ilə Amerika Birləşmiş Ştatları arasında Strateji Tərəfdaşlıq Xartiyasının hazırlanması məqsədilə Strateji İşçi Qrupunun yaradılması haqqında Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Amerika Birləşmiş Ştatları Hökuməti arasında Anlaşma Memorandumu” imzalandı. Anlaşma Memorandumuna əsasən, qarşılıqlı maraq kəsb edən sahələrdə strateji tərəfdaşlığın gücləndirilməsinə xidmət edəcək Strateji Tərəfdaşlıq Xartiyasının növbəti altı ay ərzində hazırlanması məqsədilə iki ölkə arasında Strateji İşçi Qrupu yaradılması nəzərdə tutulur. Strateji İşçi Qrupu çərçivəsində enerji, ticarət və tranzit daxil olmaqla regional bağlantılar, süni intellekt və rəqəmsal infrastruktur daxil olmaqla iqtisadi sərmayə, eləcə də müdafiə, təhlükəsizlik və terrorla mübarizə kimi sahələrin prioritetləşdirilməsi planlaşdırılır. Bu, ikitərəfli praktiki əməkdaşlıq üçün institusional çərçivənin təsis edilməsi baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.

ABŞ-Azərbaycan strateji tərəfdaşlığı Amerika texnologiyasının və sərmayəsinin ölkəmizə gəlməsi, Birləşmiş Ştatların iqtisadi fəallığı deməkdir. Səfər, həmçinin iki ölkə lideri arasında keçirilən görüş çərçivəsində ABŞ Prezidenti tərəfindən "Azadlığa Dəstək Aktı"na “907”ci düzəlişin tətbiqinin dayandırılması barədə Sərəncamın imzalanması ilə əlamətdar oldu. Azərbaycan-Amerika münasibətlərində keçmişin mənfi mirası olan “907”ci düzəlişin tətbiqinin ABŞ Prezidenti tərəfindən Prezident İlham Əliyevlə görüş çərçivəsində dayandırılması son dərəcə əhəmiyyətli addım kimi dəyərləndirilməlidir. Torpaqlarımızın Ermənistan tərəfindən işğalının davam etdiyi bir dövrdə ABŞ Konqresi 1992-ci ildə Azərbaycanın guya Ermənistana "blokada" tətbiq etməsini bəhanə kimi göstərərək, Azərbaycana Amerika tərəfindən dövlət yardımının göstərilməsini qadağan edən ədalətsiz qanunu qəbul etmişdi. Bayden-Blinken Administrasiyası Əfqanıstan əməliyyatları başa çatan kimi nankorcasına “907” saylı düzəlişi yenidən canlandırmış, Azərbaycana qarşı təzyiq vasitəsi kimi istifadə etməyə çalışmışdı. Ümumiyyətlə, Bayden-Blinken Administrasiyasının məqsədi Azərbaycan qaralamaq, gözdən salmaq idi. Bu cütlük ölkəmizin Qarabağ iqtisadi rayonunda uğurlu antiterror əməliyyatından sonra Azərbaycandan rəsmi nümayəndə heyətinin səfərlərini təxirə salmışdı. Hətta Azərbaycana qarşı sanksiyalar barədə düşünənlər də var idi. Lakin Azərbaycan bütün bu təzyiqlərin qarşısında sınmadı, ləyaqətini itirmədi, milli maraqlarından bir addım da geri çəkilmədi. Bu siyasətin nəticəsi olaraq dünən ABŞ Prezidenti tərəfindən “907”ci düzəlişin tətbiqinin dayandırılması barədə sərəncam imzalandı.

Azərbaycan-Amerika münasibətlərində açılan yeni səhifə tərəflərin birgə səyləri nəticəsində atılan addımların əsasında daha böyük uğurlarla zənginləşəcək. İki ölkə arasında əlaqələrin inkişafında əsas istiqamətlərdən biri də enerji sahəsidir. Ölkəmizin istər ənənəvi, istərsə də bərpaolunan enerji sahəsində qazandığı uğurlar davamlılığı ilə diqqətdədir. Xəzər regionunun zəngin enerji ehtiyatlarının Qərb bazarlarına təhlükəsiz və səmərəli şəkildə nəql olunması sahəsində ABŞ-ın dəstəyi mühüm rol oynayır. Xüsusilə Trans-Adriatik Boru Kəməri (TAP) layihəsinin uğurla həyata keçirilməsində Donald Tramp Administrasiyasının siyasi və diplomatik dəstəyi strateji əhəmiyyət kəsb edir. Trampın praqmatik enerji siyasəti Avropanın enerji təhlükəsizliyinin gücləndirilməsinə töhfə verib və Azərbaycan üçün yeni iqtisadi imkanların açılmasına şərait yaradıb. Strateji tərəfdaşlıq çərçivəsində Azərbaycan və ABŞ enerji, nəqliyyat, ticarətdən tutmuş, süni intellekt, müdafiə sahəsinə qədər çoxsaylı istiqamətlər üzrə əməkdaşlıq edəcəklər. Vaşinqtonda SOCAR-la “ExxonMobil” şirkəti arasında Əməkdaşlıq Memorandumunun imzalanması bu sahədə əməkdaşlığın daha da genişlənəcəyinin təsdiqidir. Sənəd şirkətlər arasında mövcud olan müsbət əlaqələri möhkəmləndirmək və Azərbaycan Respublikasında həm qeyri-ənənəvi, həm də ənənəvi enerji resurslarının, o cümlədən neft və qaz imkanlarının dəyərləndirilməsi istiqamətində potensial əməkdaşlıq sahələrini ehtiva edir.

Azərbaycan 2020-ci il Vətən müharibəsində əldə etdiyi Qələbə ilə Cənubi Qafqazda yeni geosiyasi reallıqlar formalaşdırıb və bu reallıqlar beynəlxalq hüququn prinsiplərinə əsaslanaraq regionda sülhün qurulması üçün yeni əsaslar yaradıb. Bu gün Bakı qalib tərəf kimi regionda sülh gündəliyini müəyyən edən əsas aktor olmaqla, yaranmış reallıqların beynəlxalq miqyasda tanınması və hüquqi çərçivəyə salınması mərhələsinə qədəm qoyub. Bu baxımdan Azərbaycan Prezidentinin ABŞ-a səfəri, həmçinin Azərbaycan-Ermənistan normallaşma prosesi kontekstində mühüm nəticələr ilə əlamətdar oldu. Səfər zamanı Azərbaycan, Amerika Birləşmiş Ştatları və Ermənistan liderlərinin Sammiti keçirildi və bu görüşün nəticəsində Azərbaycan və Ermənistan liderləri tərəfindən, habelə şahid qismində ABŞ Prezidenti tərəfindən Birgə Bəyannamə imzalandı. Bununla yanaşı, hər iki ölkənin xarici işlər nazirləri tərəfindən “Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası arasında sülhün və dövlətlərarası münasibətlərin təsis edilməsi haqqında Saziş” layihəsi paraflandı və ATƏT-in Minsk Prosesi və əlaqəli strukturlarının bağlanması ilə bağlı ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədrinin ünvanına birgə müraciət məktubu imzalandı.

Sülh müqaviləsinin paraflanması saziş mətninin tərəflər arasında razılaşdırıldığını təsdiq edir. Paraflanma hələ sülh müqaviləsinin imzalanması demək deyil. Bununla belə bu istiqamətdə ciddi addımdır. ATƏT-in Minsk Prosesi və əlaqəli strukturlarının bağlanması barədə ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədrinə birgə müraciətin ünvanlanması 2020-ci ildən bəri Azərbaycan tərəfinin davamlı olaraq gündəlikdə tutduğu, sülh və normallaşma prosesi üçün ən ciddi əngəllərdən birinin aradan qaldırılması istiqamətində digər vacib addımdır. Vaşinqton görüşünün nəticələrinə dair Birgə Bəyannamənin imzalanması Azərbaycanın irəli sürdüyü sülh gündəliyini təsdiq edib. “Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası arasında sülhün və dövlətlərarası münasibətlərin təsis edilməsi haqqında Saziş” layihəsinin paraflanması ilə bağlı müddəa çərçivəsində, Sazişin imzalanması və ratifikasiyasına nail olmaq üçün əlavə tədbirlərin görülməsinə ehtiyac olduğu təsbit edilib. Bu kontekstdə, Azərbaycan tərəfi Sazişin imzalanması üçün Ermənistan konstitusiyasında dəyişiklik edilərək Azərbaycana qarşı ərazi iddialarının aradan qaldırılacağını gözləyir. Yəni yekun sülh sazişinin imzalanması üçün əsas tələblərdən biri – Ermənistan konstitusiyasının dəyişdirilməsinin zəruriliyi təsdiq olundu.

Vətən müharibəsindən sonra Prezident İlham Əliyev dəfələrlə bəyan etmişdi ki, Azərbaycanın əsas hissəsinin Naxçıvana quru yolla maneəsiz keçidi təmin edilməlidir. Prezident İlham Əliyevin bu tələbi də Ermənistan tərəfindən qəbul edildi. Belə ki, imzalanmış Birgə Bəyannamədə ölkəmizin əsas hissəsi ilə Naxçıvan arasında maneəsiz gediş-gəliş təsdiq olundu. Birgə Bəyannamədə regionda kommunikasiyaların açılması çərçivəsində Azərbaycanın əsas hissəsi ilə onun Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında maneəsiz bağlantının təmin edilməsinin zəruri olduğu vurğulanıb. Sənəddə, həmçinin Ermənistan ərazisində xüsusi bağlantı layihəsi – “Beynəlxalq Sülh və Rifah naminə Tramp Marşrutunun” həyata keçiriləcəyi təsbit olunub. Bu müddəa Ermənistan ərazisi vasitəsilə Azərbaycanın əsas hissəsi və onun Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında maneəsiz bağlantının təmin edilməsi məqsədilə ABŞ tərəfindən həyata keçiriləcək layihəni nəzərdə tutur. Beləliklə, Zəngəzur dəhlizi reallaşır. Təxminən 5 ilə qədərdir ki, Ermənistanın məsələni yubatmağa, “Sülh kəsişməsi” adlı utopik layihə irəli sürərək oyunbazlıqla məşğul olmasına baxmayaraq, Azərbaycan ən böyük məqsədlərindən birinə - Zəngəzur dəhlizinin açılmasına nail olur. “Tramp yolu” adlanmasına baxmayaraq, hamı başa düşür ki, söhbət məhz Zəngəzur dəhlizindən gedir. Azərbaycan ilk gündən təkid etdiyi maneəsiz gediş-gəlişə nail olur. Zəngəzur dəhlizinin açılması Azərbaycanın beynəlxalq nəqliyyat və iqtisadi əlaqələrdə bərabərhüquqlu iştirakını təmin edən fundamental hüququdur. Bu dəhlizin reallaşması həm region dövlətləri, həm də daha geniş geoiqtisadi məkan üçün yeni tranzit imkanları və uzunmüddətli sabitlik perspektivləri yaradır.

Qalib, qüdrətli Azərbaycan dövləti Prezident İlham ƏIiyevin liderliyi ilə bütün hədəflərinə nail olur. 2020-ci il Vətən müharibəsi nəticəsində Azərbaycan öz torpaqlarını işğaldan azad edərək tarixi Zəfərə imza atdı. Bu gün müharibənin qalibi olmaqla yanaşı, sülh gündəliyinin banisi də Prezident İlham Əliyevdir. 2022-ci ilin əvvəlində sülh müqaviləsinin əsasını təşkil edən 5 əsas prinsip Azərbaycan tərəfindən Ermənistana təqdim edildi. Lakin Ermənistan qeyri-səmimiliyi, Bayden-Blinken Administrasiyasının, Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun ölkəmizə qarşı qərəzli mövqeləri sülh müqaviləsinin mətnini razılaşdırmağa imkan vermirdi. Yalnız bir sutkadan az davam edən lokal xarakterli antiterror tədbirlərindən sonra Ermənistanla Azərbaycan arasında həqiqi danışıqlar başladı və 2025-ci ilin mart ayında sülh müqaviləsi üzrə danışıqlar yekunlaşdı. Vaşinqtonda imzalanan Birgə Bəyannamə Azərbaycanın, Prezident İlham Əliyevin növbəti parlaq qələbəsidir. Prezident İlham Əliyevin bu prosesdəki liderliyi, strateji baxışı və siyasi uzaqgörənliyi yenə də qalib gəldi. Dövlət başçımızın milli maraqarların qorunmasında ortaya qoyduğu qəti, ardıcıl və prinsipial mövqe nəticəsində qalib Azərbayanın yaratdığı status-kvo bir daha təsbit olundu, beynəlxalq ictimaiyyət, o cümlədən ABŞ yeni reallığı qəbul etdi. Müharibədə qalib gəlmiş Prezident İlham Əliyev sülhü də qazandı.

Beyləqan Rayon Polis Şöbəsinin Dövlət Yol Polis Bölməsinin rəisi Ruslan Rəhimov - Prezident İlham Əliyevin ABŞ dövlət başçısı Donald Trampın dəvəti ilə Birləşmiş Ştatlara işgüzar səfəri, Vaşinqtonda keçirdiyi görüşlər, o cümlədən imzalanan sənədlər Azərbaycanın böyük siyasi-diplomatik uğuru və qələbəsidir.  Bu səfər zamanı əldə olunan bütün nəticələr  cənab Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi siyasətin növbəti təntənəsidir.

Azərbaycanı zəfərdən zəfərə, uğurdan uğura aparan  siyasətin memarı olan Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə respublikamız yeni-yeni siyasi nailiyyətlərə imza atmaqdadır. Bu baxımdan Vaşinqtonda Prezident İlham Əliyevin həm Donald Trampla ikitərəfli, həm də ABŞ Prezidenti və Ermənistanın baş naziri ilə keçirdiyi üçtərəfli görüşlər olduqca əhəmiyyətli və məhsuldar oldu.

Prezident İlham Əliyevin ABŞ-yə səfəri iki prizmadan qiymətləndirilir: Azərbaycan-ABŞ ikitərəfli əlaqələri və Azərbaycan-Ermənistan sülh gündəliyi. Məlum olduğu kimi Azərbaycan-ABŞ münasibətləri Bayden Administrasiyası dövründə böyük tənəzzülə məruz qalmışdı. Bunun da yeganə səbəbi Bayden-Blinken cütlüyünün erməni sevgisi və erməni təəssübkeşi olmaları idi.

ABŞ-da D.Trampın rəhbərliyiə başlamasından sonra əvvəlki hakimiyyətin buraxdığı səhflərin aradan qaldırılması istiqamətində təsirli addımlar atılır. Buna misal olaraq USAİD-in bağlanmasını göstərə bilərik.

D.Tramp ABŞ Prezidenti seçildikdən sonra Azərbaycanla bu dövlət arasında münasibətlərin sağlamlaşdırılması üçün də yeni imkanlar açılıb. Prezident İlham Əliyevin ABŞ-yə məhz D.Trampın dəvəti ilə səfər etməsi göstərir ki, Ağ ev Azərbaycanla əlaqələrdə dönüşün yaranmasında maraqlıdır. Bu baxımdan Vaşinqtonda “Azərbaycan Respublikası və Amerika Birləşmiş Ştatları arasında strateji tərəfdaşlığa dair xartiyanın inkişaf etdirilməsi məqsədilə Strateji İşçi Qrupunun yaradılması haqqında Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Amerika Birləşmiş Ştatları Hökuməti arasında Anlaşma Memorandumu”nun imzalanması əlaqələrin yeni mərhələyə qədəm qoymasının göstəricisi olmaqla yanaşı, iki dövlətin münasibətlərinin strateji tərəfdaşlığa doğru irəliləməsindən xəbər verir.

Prezident İlham Əliyevin səfəri zamanı D.Tramp tərəfindən "Azadlığı Müdafiə Aktı"na bədnam 907 saylı düzəlişin icrasını dayandıran sənədin imzalanması da Ağ evin Azərbaycanla əlaqələrə verdiyi dəyərin ifadəsidir. 1992-ci ildə ermənipərəst konqresmenlərin təşəbbüsü ilə belə bir qərarın qəbul edilməsi Ermənistanın işğal siyasətinə dəstək məqsədi daşıyırdı. Bu gün Azərbaycan-ABŞ münasibətlərində yaranan canlanma isə 907-ci düzəliş kimi qərarları istisna edir. Tramp tərəfindən düzəlişin icrasını dayandıran sənədin imzalanması həm də Azərbaycan xarici siyasətinin nailiyyətidir.

Prezident İlham Əliyevin Vaşinqtona səfərinin digər mühüm hadisələri Azərbaycan-Ermənistan sülh gündəliyindən irəli gələrək, “Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası arasında sülhün və dövlətlərarası münasibətlərin təsis edilməsinə dair Saziş” layihəsinin paraflanması və ATƏT-in Minsk qrupunun hüquqi ləğvi barədə ATƏT-ə birgə müraciətin imzalanması oldu. İki ölkənin xarici işlər nazirləri tərəfindən sülh müqaviləsinin paraflanması saziş layihəsinin mətninin tərəflər arasında razılaşdırıldığını təsdiq edir. Məlum olduğu kimi sülh sazişi layihəsinin mətninin müəllifi Azərbaycandır. Rəsmi Bakı 44 günlük müharibədən sonra sülh təşəbbüsü ilə çıxış etmiş və sülh sazişinə dair prinsiplərini Ermənistana təqdim etmişdi. Ermənistan bir neçə il bu məsələ ətrafında spekulyasiyalara yol versə də, müxtəlif bəhanələrlə sülh prosesini əngəlləsə də, sülh layihəsi ilə razılaşmaqdan başqa yolu yox idi. Bu baxımdan  Vaşinqtonda sülh sazişi layihəsinin paraflanması Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü qətiyyətli siyasi-diplomatiyanın növbəti uğuru oldu.

ATƏT-in Minsk qrupunun hüquqi ləğvi isə Azərbaycanın sülh sazişinin imzalanması ilə bağlı irəli sürdüyü iki əsas şərtdən biridir.  ATƏT-ə birgə müraciəti imzalamaqla Ermənistan şərtlərdən birini yerinə yetirdi. 2026-cı ildə Ermənistanda konstitusiya dəyişiklikləri ilə əlaqədar referendum keçirildikdən sonra sülh sazişinin yekun imzalanması təmin olunacaq.

Vaşinqtonda Azərbaycanın media nümayəndələrinə müsahibəsində Prezident İlham Əliyev bununla bağlı deyib: “Sülh sazişinin paraflanması və Minsk qrupunun ləğvi ilə bağlı bizim müştərək müraciətimiz, hesab edirəm ki, birinci maneəni aradan qaldırıb. Yenə də deyirəm, bu gün bu paraflanma Ağ Evdə baş tutdu. Ona görə mən şübhə etmirəm ki, Ermənistan Konstitusiyası dəyişdiriləndə, - Ermənistan tərəfi özü bunu bildirir ki, belə dəyişikliklər edilməlidir, - Azərbaycana olan ərazi iddiası oradan çıxarılacaq. Əks təqdirdə, bu, birinci növbədə Amerika Birləşmiş Ştatlarına hörmətsizlik olacaq”.

Vaşinqtonda əldə olunan əsas razılaşmalardan biri də Azərbaycanın əsas hissəsi Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında maneəsiz keçidin təmin edilməsi ilə bağlıdır. Vətən müharibəsindən sonra Prezident İlham Əliyev dəfələrlə bəyan etmişdir ki, Azərbaycanın əsas hissəsinin Naxçıvana quru yolla maneəsiz keçidi təmin edilməlidir. Dövlətimizin başçısının bu tələbi də Ermənistan tərəfindən qəbul edildi və bu da diplomatiyamızın mühüm nailiyyətidir.

Azərbaycan-Ermənistan sülh gündəliyinin əsas hədəfləri Vaşinqtonda keçirilən görüşün nəticələrinə dair imzalanan Birgə Bəyannamədə öz əksini tapıb. Birgə Bəyannamə yekun sülh sazişinin imzalanması istiqamətində mühüm sənəddir. Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi Birgə Bəyannamənin qəbul edilməsi, imzalanması və dünyanın ən qüdrətli dövləti olan Amerikanın Prezidentinin buna dəstəyi və şahidlik etməsi bir daha bu sənədin önəmini göstərir.

Ağ evdə keçirdiyi görüşlər, etdiyi çıxışlar və verdiyi bəyanatlar Prezident İlham Əliyevin yüksək siyasi-diplomatik təcrübəyə malik siyasi lider olduğunu bir daha nümayiş etdirdi. Təsadüfi deyil ki, Prezident Tramp dəfələrlə Azərbaycan Prezidentinin fəaliyyətini yüksək dəyərləndirdiyini qeyd etdi.

Azərbaycan hərb meydanında Ermənistan üzərində qələbədən sonra diplomatik cəbhədə də özünün milli maraqlarını qətiyyətlə təmin edir. O cümlədən sülhə gedən yolun tarixçəsinə də nəzər salanda Prezident İlham Əliyevin, Azərbaycan diplomatiyasının böyük uğurlar əldə etdiyini görürük. Sülhün sahibi isə Azərbaycan və onun Prezidentidir. Ona görə Vaşinqtonda əldə olunan razılaşmalar Azərbaycanın böyük siyasi-diplomatik qələbəsidir.

İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Azərbaycanda yeni reallıqlar yarandı-işğal sonlandırıldı.Azərbaycanın ərazi bütövlüyü tam bərpa olundu.İşğaldan azad olmuş ərazilərdə böyük quruculuq işlərinə başlanıldı.

Azərbaycanda müstəqillik dövründə mətbuat həmişə dövlətin qayğısı ilə əhatələnib.Neçə-neçə beynəlxalq tədbir işğaldan azad olunmuş Şuşa şəhərində keçirilib.Belə tədbirlərdən biri Media Forumu oldu – Şuşada III Qlobal Media Forumu keçirildi.Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev Forumda çıxışında bu forumun ənənə xarakteri aldığını, ən mühüm mövzuların mehriban şəraitdə açıq müzakirələrinə böyük ehtiyac olduğunu da qeyd etdi.

Uzun müddət Ermənistanın Azərbaycandan ərazi iddiası Azərbaycanın istər siyasi, istər beynəlxalq, istərsə də iqtisadi inkşafında müəyyən ləngimələr yaratdı.Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev çıxışında vurğuladı ki, “...işğal zamanı məhz bu yerdə seperatçılar tərəfindən “Parlament” adlandırılan bina tikilmişdi.Mənim buraya ilk səfərlərimdən birində biz bu “şeytan yuvasını“ dağıtmaq qərarına gəldik, məncə, tamamilə düzgün qərar verdik və onun yerində dövlət başçılarını qəbul edən belə gözəl Konqres Mərkəzi tikdik.Yaxınlıqda isə sovet vaxtı orada olan, işğal zamanı dağıdılan hotel tikilir.Konqres Mərkəzinin qarşısındakı meydan indi Qələbə meydanı adlanır.Hazırda Qələbə muzeyinin tikinti işləri aparılır”.

İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Zəngəzur dəhlizi həm siyasi, həm də coğrafi baxımdan diqqəti çəkib.Bu dəhliz hazırda dünyəvi münasibətlər sisteminin başlıca subyektlərindəndir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev Gürcüstandan keçməklə Azərbaycanı Türkiyə ilə birləşdirilən dəmir yolu çəkildiyini diqqətə çatdıraraq bildirdi ki, “Müasir infrastukturun qurulması nəticəsində Azərbaycan ərazisindən tranzit daşımaların həcmi artır.Həmçinin rəqəmsallaşma prosesi gedir, gömrük inzibatçılığı sadələşdirilir.Bu, həm də regionumuzda baş verən geosiyasi dəyişiklər, digər tranzit marşrutların problemli hala gəldiyi bir vaxtda baş verir.Ona görə də bütün bunları nəzərə alaraq, Zəngəzur dəhlizinin potensialını ilkin mərhələdə 15 milyon ton yük səviyyəsində qiymətləndiririk.Biz demək olar ki, Ermənistan və İranla sərhədlərimizin qovuşuğuna qədər dəmir yolunun tikintisini başa çatdırırıq və yəqin ki, bir ildən az müddətdə, bəlkə də gələn ilin yazında bu dəmir yolunun Azərbaycan hissəsi hazır olacaq“.

Bu Forum da, dövlət başçımızın çıxışı da, verilən sualları məntiqli və parametrli cavablandırması da bir tarixi gerçəkliyin yeni təzahürü oldu: Azərbaycan güclü dövlətdir.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev çıxışında Qarabağ münaqişəsi başa çatandan sonra sabitliyin, təhlükəsizliyin və inkşaf üçün perspektivlərin daha aydın və geniş olduğunu da, Azərbaycanın tədricən ayağa qalmağa, dirçəlməyə başladığını da, ABŞ,Fransa və Rusiya prezidentləri səviyyəsində status – kvonun qəbul edilməz olduğu bəyan ediləndə Azərbaycanın bunu böyük həvəslə qarşıladığını, Ermənistanın ərazimizi işğal etdiyi vaxtlarda ABŞ Konqresində ermənipərəst lobbinin fəaliyyəti nəticəsində Azərbaycana sanksiyalar tətbiq edildiyini, ...xatırladan Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev qətiyyətlə bildirdi ki, “Bizim Azərbaycandan Azərbaycana maneəsiz və təhlükəsiz keçidimiz olmalıdır“.Bu qətiyyət xarici siyasətimizin heysiyyət simvolu kimi tarixləşdi.Dövlət başçımız dedi: “Amerika şirkətinin Zəngəzur dəhlizini bir növ icarəyə götürməsi ilə bağlı sualınıza gəldikdə bu, Ermənistan rəhbərliyinə ünvanlanmalıdır.Bizim ərazidə heç bir operator, heç bir ticarətçi, heç bir icarədar ola bilməz.Ermənistan nə etmək istəyir ? Onlar çox şey edə bilərlər, mənim bundan xəbərim yoxdur.Onlar artıq dırnaqarası “Avropa müşahidəçiləri”ni də sərhədə dəvət ediblər.Onlar sərhəddəki peşəkar casuslardır və İrana qarşı casusluq fəaliyyəti aparırlar.Xüsusilə də bu son İran-İsrail müharibəsi zamanı onlar İran sərhədi boyu hərəkət edirdilər.Düzdür, onlar binokl vasitəsilə bizə də baxırlar, ancaq biz də öz ərazimizdən onları izləyirik.Sabah Ermənistan istənilən ölkəni, tərəfi də dəvət edə bilər.Azərbaycandan Azərbaycana maneəsiz və təhlükəsiz keçidimiz olmalıdır.Bu, Azərbaycanın bir bölgəsindən digər bölgəsinə keçididir“.

“Rəqəmsal keçidlər: Süni intellekt dövründə informasiya və media dayanıqlığının gücləndirilməsi“ mövzusunda III Şuşa Qlobal Media Forumu Azərbaycan gerçəkliklərinin dünyaya inteqrasiyası baxımından tarixi bir hadisə oldu...

Bir həftəyə yaxındır ki, dünya mətbuatının əsas gündəmini dövlət başçımız cənab İlham Əliyevin Xankəndində “Rəqəmsal keçidlər: Süni intellekt dövründə informasiya və media dayanıqlılığının gücləndirilməsi” mövzusunda keçirilmiş III Şuşa Qlobal Media Forumundakı unikal çıxışı və jurnalistlərin suallarına verdiyi əsaslandırılmış cavablarından çıxarılan mühüm tezislər təşkil edir. Yayılan bu məlumatları təhlil edib, ümumiləşdirmələr aparılanda ortaya çıxan bir sıra məqamları xüsusi qeyd etmək lazım gəlir.

Dünya mətbuatının diqqətə aldığı ilk məsələ forumun əhəmiyyətidir. Artıq işğaldan qurtulan müqəddəs torpaqlarımızda keçirilməsi ənənə halını alan və hər dəfə dünyanın qlobal problemlərinin müzakirəsinə həsr olunan media forumunda prezident İlham Əliyevin iştirakı və ən azı 3-4 saat saat ərzində elə 3-4 dildə aparıcı jurnalistlərin müxtəlif səpkidə maraqlı suallarına dünya liderlərindən biri kimi diqqətcəlb edən cavablar verməsi tədbirin əhəmiyyətinə əlavə orjinallıq gətirir.

Hər şeydən öncə vurğulamalıyıq ki, belə bir möhtəbər tədbirin bu il işğalından azad olunmasından qısa müddət keçməsinə baxmayaraq aparılan miqyasagəlməz nəhəng quruculuq işləri ilə hər kəsi qürurlandıran Xanın kəndində düzənlənməsi təsadüfi deyildi. Otuz illik işğal dövründə ancaq bir ovuc erməni separatçılarının terror yuvasına çevrilən Dağlıq Qarabağın əsrarəngiz gözəl məkanı, əslində tarixən elm, mədəniyyət mərkəzi kimi yaranıb. Dövlət başçısı da əvvəlcə Şuşada və ardınca Xankəndində təşkil olunan bu qlobal forumun iştirakçılarının nəzər-nöqtələrini bu məqamlara yönəltməklə, onlarının qələminin qüdrəti ilə təmsil etdikləri ölkələrin rəhbərlərinə və xalqına Azərbaycanın yaratdığı yeni reallıqların çatdırılması və eyni zamanda erməni və azərbaycanlıların bu bölgəyə baxışlarındakı kəskin fərqin olduğunu çatdırmağı diqtə etmiş oldu. Məhz, azərbaycanlıları millət olaraq göylərə qaldıran, erməniləri isə endirib yerlə bir edən baxışlarımızdakı bu fərqlilikdir, desək heç yanılmarıq. Nədir fərqli yanaşma? Ermənilərin 30 il müddətində əsl sahibi olmadıqları bu yerləri ancaq dağıtmaq, daşı-daş üstə saxlamamaq, yer altı-yerüstü sərvətlərini də talamaq, əksinə azərbaycanlıların öz tarixi torpaqlarına sahib çıxaraq 2-3 il müddətində bu yerləri cənab prezidentin qeyd etdiyi kimi cənnətin bir parçasına çevirmək. Bu fərqi görən və görmək istəyən əcnəbilər həm yeni reallığımızı qəbul etdilər, həm də cənnəti bu dünyada görmək, yaşamaq üçün bura gəlməkdə tələsdilər. Hər il Foruma qatılan iştirakçı ölkələrin və jurnalistlərinin sayının həndəsi silsilə ilə artması dilə gətirdiklərimizə əyani sübutdur. Sıravi vətəndaşından tutmuş, dövlət başçılarına qədər kimi açıq-aşkar, kimi də qəlbində hər kəs terrorizimdən uzun illər əziyyət çəkmiş bir bölgəni huzura qovuşduran, oranı dünyanın elm, təhsil, mədəniyyətlərarası sivilzasiyaların qovuşduğu bir məkana çevirən görkəmli şəxsiyyətə - Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevə minnətdarlıq edirlər. Bir halda dünyanın supergüc dövləti olmaqda davam edən ABŞ-nın prezidenti özünün çoxmilyonlu izləyicisi olan rəsmi Teleqraf səhifəsində Şuşa Qlobal Forumunda prezident İlham Əliyevin çıxışındakı mühüm məqamlardan birini paylaşırsa və ona iqtibas gətirirsə, bu artıq Azərbaycan gerçəkliyinin bütün dünya tərəfindən qeyd-şərtsiz qəbul olunmasıdır.

Sözügedəndə tədbirdə dövlət başçısı İlham Əliyevin hər bir suala verdiyi cavablar və onların doğurduğu rezonansdan saatlarla danışmaq və yazmaq olar. Onsuz da istər dünya, istərsə də yerli mətbuatımız bu məsələlərdən yetərincə bəhs edirlər.

Diqqətimin daha çox fokuslandığı bir neçə məqam oldu ki, onlardan biri, əlbəttə, Ukrayna xalqına işğalla heç vaxt barışmamaq tövsiyəsidir. İşğaldan ən çox əziyyət çəkən, uzun sürən sülh danışıqları ilə işğalın BMT-nin ərazi bütövlüyü prinsiplərinə tamamilə zidd olan və bütün ölkələr üçün bunun qəbuledilməz addım olduğunu inandırmağa çalışan, lakin sonunda yalnız öz hərbi gücü ilə masada yox, sahədə ilahi ədaləti bərqərar edən bir dövlətin, xalqın liderinin haqlı olduqları halda haqsız duruma salınan, işğala məruz qalan ölkələrə də tövsiyəsi işğala qarşı mübarizə aparmaq, onunla barışmamaq çağrışından başqa bir fikir ola bilməzdi.

Elə həmin tədbirdə Rusiyanın TASS İnformasiya Agentliyinin baş direktoru Mixail Qusman bir növ etiraf etdi ki, bu gün Azərbaycan lideri başqa hansısa dövlətlə müqayisə oluna bilməyən, tamamilə nadir xarici siyasət yürüdür.

Kimin və ya kimlərin liderimizin Rusiya-Ukrayna müharibəsinə sərgilədiyi dəyişməz mövqeyindən xoşu gəlib-gəlməməyindən aslı olmayaraq, çıxışlarında və ya davranışlarında olsun, həmişə ədalətli olan prezident İlham Əliyev özü də qeyd edir ki, mən həm xalqıma, həm də xarici tərəfdaşlarıma ancaq və ancaq düzgün, həqiqət olanı danışıram, özü də 20-30 il bundan əvvəl nəyi dedimsə, indi də dəyişməyən fikirlərimi ifadə edirəm. Ancaq sirr deyil ki, İlham Əliyevdən fərqli olaraq bir çox dövlət, hətta dünyanın əsas güc mərkəzləri sayılan ölkələrin rəhbərləri Qarabağ məsələsində ikili yanaşma sərgilədikləri kimi Ukrayna münaqişəsində də bir çox hallarda düzgün olanı açıq dilə gətirməyə çəkinirlər. Bəlkə də bu yanaşmanı əvvəllər məqsədli şəkildə ortaya qoyurdular ki, sonunda özləri işğal subyektinə çevrilə biləcəklərini təxmin etmişdilər. Belə olan halda özlərinin uydurduqları bu arzuolunmaz halların hamı tərəfindən qəbuledilməsinin daha asan ola biləcəyini güman edirdilər. Əslində bu riyakar davranışları ilə həm də dünya düzəninin pozulmasına və bu yolla işğalçılığın bir ənənə halına gətirilməsinə rəvac vermiş oldular.

Bütün bunlardan yola çıxsaq, hamı qəbul etməlidir ki, prezident İlham Əliyevin çox aydın, çox yaxşı düşünülmüş siyasi prinsiplərə əsaslanan çoxvektorlu siyasətində bir fenomenlik də vardır ki, bunları bir-biri ilə uzlaşdıran şəxsiyyət olaraq obyektiv və dürüst olması, heç vaxt yalan danışmamasıdır. Bu halda haqlı olaraq hər bir addımı atarkən xalqına güvənir və əmin olur ki, xalqı onu mütləq şəkildə dəstəkləyəcək. Necə ki, Zəfərlə başa çatan 44 günlük Vətən Müharibəsi və bir günlük antiterror əməliyyatında xalqımız, millətimiz liderinin yanında oldu, dünyanın heç bir yerində görünməmiş birlik nümayiş etdirdilər.

Sözün əsl mənasında Ümummilli Lider Heydər Əliyev sağ olsaydı, oğlunun - dünya siyasətinin bütün incəliklərini dərindən dərk etməsi ilə hamini valeh edən, yüksək mədəniyyətə, təhsil səviyyəsinə, böyük intellektə malik olan prezident İlham Əliyevin əməlləri, missiyası ilə, siyasətinin məntiqi nəticələri ilə mütləq fəxr edərdi.

Bu yerdə Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu Mustafa Kamal Atatürkün bir deyimi yerinə düşür : - Bir dövləti batırana deyil, batan bir dövləti vətən yapana dünya lideri deyilir. Bu nöqteyi nəzərdən də birmənalı deyə bilərik ki, istər Ümummilli Lider Heydər Əliyev, istərsə də, layiqli davamçısı prezident İlham Əliyev bu statusu artıq çoxdan qazanıblar.

Azərbaycan xalqının taleyində böyük əhəmiyyət daşıyan elə günlər var ki, həmin günlərdə onun gələcək həyatını müəyyən edən mühüm başlanğıcların əsası qoyulub. Belə günlərin ən önəmlisindən biri olan 15 İyun – Milli Qurtuluş Günü Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindəndir. Bu tarixi yaradan Azərbaycanın müstəqilliyinin qorunub saxlanmasında, möhkəmlənməsində, inkişafında müstəsna rol oynayan, daim xalqına arxalanan ümummilli lider Heydər Əliyevdir. Heydər Əliyev müstəqil Azərbaycanın memarı və böyük dövlət xadimi kimi ən mühüm missiyanı gerçəkləşdirərək yeni tariximizi öz əlləri ilə yazdı. Onun həyatı və fəaliyyəti Azərbaycan tarixinin bir hissəsi və ən şanlı səhifələrindəndir. Ulu Öndər özünün şərəfli fəaliyyətində həmişə xalqa arxalandığı kimi, xalq da həmişə ona arxalanırdı, ona etibar edirdi. Dahi rəhbər xalqının ən ağır günlərində səsinə səs verdi və onu baş verə biləcək təhlükələrdən qorudu.

Ulu Öndər ən çətin zamanda dövlətçiliyimizi məhv olmaq təhlükəsindən qorumaqla, ölkəmizdə ictimai-siyasi sabitliyi və vətəndaş həmrəyliyini təmin etməklə bu günümüzə müstəqil Azərbaycan dövlətini bəxş edib. Ümummilli lider Heydər Əliyev müstəqilliyimizin həmin mərhələsini belə xarakterizə edirdi: “Azərbaycan böyük təhlükə qarşısında idi. Çünki Azərbaycanın müstəqil yaşamasının əleyhinə olan həm daxildəki qüvvələr güclü idi, həm də Azərbaycan kimi böyük coğrafi-strateji əhəmiyyətə, zəngin təbii sərvətlərə malik olan ölkənin tam müstəqil olması başqa ölkələrdə bəzi dairələri qane etmirdi. Ermənistanın Azərbaycana etdiyi təcavüz və bunun nəticəsində Azərbaycanın zəifləməsi, məğlubiyyətə uğraması, ikinci tərəfdən də daxildə hakimiyyət çəkişməsi 1992-ci ilin iyun ayında hakimiyyətə gəlmiş qüvvələri bir ildən sonra hakimiyyətdən saldı, xalq özü saldı” “Mənim həyatım da, fəaliyyətim də yalnız və yalnız Azərbaycanın müstəqilliyinin qorunub saxlanmasına, ölkəmizin bu ağır vəziyyətdən qalxmasına həsr olunacaqdır”, – deyən Ümummilli Lider problemlərin həlli üçün ölkədə vətəndaş həmrəyliyini, sabitliyi son dərəcə vacib sayırdı: “Əgər respublikada ictimai-siyasi sabitlik olmasa, sağlam ictimai-siyasi mühit olmasa, heç bir sosial-iqtisadi proqramdan, yaxud problemlərin həll edilməsindən söhbət gedə bilməz”.

Heydər Əliyev öz xilaskarlıq missiyası ilə ölkəmizin müstəqilliyini qorudu, respublikada tüğyan edən ictimai-siyasi böhranı aradan qaldırdı və inkişafın təməlini qoydu. Bununla da ölkədə uzun illər davam edən gərginlik və qarşıdurma səngidi, respublikamız vətəndaş müharibəsindən və parçalanma təhlükəsindən xilas oldu. Həyatın bütün sahələrində tərəqqi və dirçəliş baş verdi. Heydər Əliyev dühasının xidmətləri olan bu nailiyyətlər Azərbaycanı məhv olmaqdan qurtardı, müstəqilliyimizi daimi, əbədi, sarsılmaz, dönməz etdi. Bütün bunlar 1993-cü il 15 iyun tarixinin nailiyyətləridir. Heydər Əliyevin yenilməz iradəsi, uzaqgörənliyi, fədakarlığı onu bütün dünya azərbaycanlılarının lideri edib, ömür yolu doğma Vətənə xidmət nümunəsinə çevrilib. Bütün şüurlu həyatını canından artıq sevdiyi xalqına, ölkəsinə həsr etmiş bu müdrik siyasi və dövlət xadimi tariximizdə müstəqilliyimizin memarı və qurucusu kimi yer tutub. Qədirbilən xalqımız böyük xilaskarının xidmətlərini unutmur və 15 İyun - Milli Qurtuluş Gününü hər il yüksək əhval-ruhiyyə ilə qeyd edir. Bu gün Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyev ona olan bütün ümidləri layiqincə doğruldur və Heydər Əliyev siyasətini yeni məzmun və keyfiyyətdə uğurla davam etdirir.

Son 22 ildə dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan bütün sahələrdə yüksək inkişafa nail olub, qüdrətli ölkəyə çevrilib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev ordu quruculuğunu həmişə ən prioritet məsələ hesab edərək, respublikanın müdafiə qüdrətinin artırılmasını və ən müasir silahlarla təchiz olunmasını ön planda saxlayırdı. Ölkə başçısı öz çıxışlarında dəfələrlə qeyd edirdi ki, bu gün Azərbaycan Ordusu dünyanın ən güclü orduları sırasındadır. 44 günlük Vətən müharibəsində ordumuzun 10 noyabr 2020-ci il tarixədə qazandıgı Şanlı qələbə Azərbaycan tarixinə Zəfər ili kimi yazıldı. Əldə etdiyimiz bu tarixi Zəfərə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Müzəffər Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin qətiyyəti, müdrik və uzaqgörən siyasəti, yenilməz, rəşadətli Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətinin şücaəti, qəhrəmanlığı, öz doğma Vətəninə olan sevgisi sayəsində nail olduq. Bu gün əldə etdiyimiz bütün qələbələrin, uğurların təməlində Heydər Əliyevin möhkəm siyasi kursu və inkişaf strategiyası dayanır.

Ən əsası, bu siyasi kurs Azərbaycanımızı daha böyük uğurlu gələcəyə aparır, onun işıqlı ideyaları daim yaşayacaqdır.

“1991-ci ilin axırlarında müstəqilliyini bərpa edən Azərbaycan xalqı hakimiyyətə gələn siyasi qüvvələrin səriştəsizliyi nəticəsində xaos, vətəndaş müharibəsi, iqtisadi böhran, ərzaq qıtlığı ilə üzləşməli oldu. Ölkəmizin hər yerində özbaşınalıq artdı, daxili stabillik, milli birlik pozuldu. Yaranan boşluqdan yararlanan Ermənistan Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzünü daha da şiddətləndirdi. Müqəddəs torpaqlarımızı, ərazi bütövlüyümüzü qorumalı olan qüvvələrin başı isə Bakıda hakimiyyət uğrunda mübarizəyə qarışmışdı. Qoşun hissələri döyüş bölgələrindən çıxarılaraq  Bakıya istiqamətləndirilirdi. Nəticədə torpaqlarımızın 20 faizi işğal olundu, minlərlə şəhid verdik, minlərlə vətəndaşımız əsir düşdü,  bir milyondan artıq soydaşımız öz doğma el-obasından didərgin düşdü. Böhran getdikcə dərinləşirdi. Azərbaycan parçalanmaq, müstəqilliyini itirmək təhlükəsi ilə üzləşmişdi. Ümummilli mənafeyin şəxsi ambisiyalara qurban verilməsi o dövrdə hakimiyyətdə olan qüvvələrə xalqın inamını sarsıtdı. İnsanlar haqlı olaraq yeni qüvvə - xilaskar axtarışına çıxdı. Bütün diqqət, təbii olaraq, Naxçıvana yönəlmişdi. Xalqımız və ziyalılarımız çox yaxşı başa düşürdülər ki, dövlətimizi, ölkəmizi uçurumdan yalnız bir nəfər – ümummilli lider Heydər Əliyev çıxara bilər. Heç bir siyasi təcrübəsi olmayan başıpozuq bir qrupun yarıtmaz idarəçiliyi üzündən yox olmaq təhlükəsi ilə üzləşən dövlətimiz, itirilməkdə olan müstəqilliyimiz məhz Heydər Əliyevin böyük məharətinin sayəsində ayaqda qaldı, gücləndi”. 

1993-cü ilin 15 iyun Milli Qurtuluş günü xalqımızın və dövlətimizin ictimai-siyasi həyatında ciddi dönüş yaradan tarixi hadisədir: “Ölkəmizin ziyalıları, ictimai-siyasi xadimləri və xalq haqlı olaraq Ulu öndər Heydər Əliyevin ətrafında birləşərək Müstəqil Azərbaycan dövlətinin məhv olmasına, parçalanmasına imkan vermədilər. Bir məqamı da xüsusilə qeyd etmək lazımdır ki, 1992-ci ilin noyabrında Naxçıvanda Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılması və Heydər Əliyevin partiyaya sədr seçilməsi faktiki olaraq Azərbaycanda müasir siyasi sistemin yaranmasına səbəb oldu. Çünki Yeni Azərbaycan Partiyası ovaxtkı antimilli iqtidara qarşı milli müxalifət kimi yaranmışdır. Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması bütün Azərbaycanda böyük əks-səda yaratmışdı. Qısa müddət ərzində Yeni Azərbaycan Partiyası Azərbaycanın aparıcı siyasi qüvvəsinə çevrildi və Heydər Əliyevin siyasət olimpini fəth etməsinə böyük töhfələr verdi. Partiyamız bu gün də Prezodent cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Ulu Öndərin siyasi irsini ləyaqət və qürurla davam etdirir”.

Xalqın çağırışlarını, ziyalıların, iqtidar mənsublarının təkidli xahişlərini nəzərə alaraq, 1993-cü il iyun ayının 15-də Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin fövqəladə sessiyasında gizli səsvermə yolu ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri seçilməklə hakimiyyətə qayıtdı: “Həmin il iyunun 24-də isə Milli Məclisin qərarı ilə prezident səlahiyyətləri Ali Sovetinin sədrinə - Heydər Əliyevə həvalə edildi. Ulu öndər Heydər Əliyev deyirdi: “Mənim heç bir silahım yoxdur: nə topum,nətapançam, nə də avtomatım var. Mənim idrakım var, iradəm var və xalq mənə ümid bəsləyirsə, xalq mənə bu səlahiyyəti vermişdirsə, xalqı bu ağır vəziyyətdən çıxarmağı öz öhdəmə götürmüşəmsə, güman edirəm ki, xalq məni müdafiə edəcəkdir”.

Yaxın keçmişimiz olan 1993-cü ildə baş verənlər hər kəsin xatirindədir. Dövlət büdcəsi boşaldılmış, sərvətləri talan edilmiş, idarəçilik sistemi dadağılmışdı: “Xilaskarlıq missiyasını öz üzərinə götürən Ulu Öndər Bakıda hakimiyyət davasının getdiyi bir vaxtda həyatını təhlükə altında qoyaraq dərhal Gəncəyə yollandı və orada baş qaldırmış qiyamın qarşısını aldı. Məhz xalqın böyük oğlu Heydər Əliyev hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra Azərbaycanda illərlə davam edən anarxiyaya, başıpozuqluğa, siyasi hakimiyyətsizliyə, etnik separatçılığa, hərbiləşmiş cinayətkar dəstələrin qətl və qarətlərinə, özbaşınalıqlarına son qoyuldu. 1994-cü ildə oktyabr, 1995-ci ildə mart aylarında  dövlət çevrilişinə cəhdlərin qarşısı qətiyyətlə alındı. Azərbaycanın iqtisadi diçəlişinin tarixi bünövrəsi dəməhz Heydər Əliyevin hakimiyyətdə olduğu dövrə təsadüf edir. Ulu öndərin ikinci dəfə hakimiyyətə gəlişinin ilk illərində iqtisadi sektorda çox böyük addımlar atıldı, islahatlar həyata keçirildi.  “Əsrin müqaviləsi” imzalandı, Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum neft və qaz kəmərlərinin tikintisinə başlanıldı, Böyük İpək Yolunun bərpası üzrə konkret addımlar atıldı”.

Əgər Əliyev siyasi hakimiyyətə gəlməsəydi, Ermənistan daha böyük əraziləri işğal edib onun üzərində nəzarətini hüquqi müstəvidə dünyaya tanıtdıracaqdı: “Hələ sovet dövründə ermənilərin yeganə çəkindiyi, ehtiyat etdiyi siyasətçi Heydər Əliyev idi. Ulu öndər hələ 1987-ci ilin oktyabrında Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun və şəxsən Baş katib Mixail Qorbaçovun yeritdiyi siyasi xəttə etiraz olaraq tutduğu vəzifələrdən istefa verəndə buna ilk sevinənlər erməniklər oldu. İstefa verməsindən iki həftə keçməmiş erməni millətçiləri və onların sovet iqtidarında olan himayədarları o vaxtkı Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin Azərbaycanın tərkibindən çıxarıb Ermənistanın tərkibinə verilməsi ilə bağlı məsələ qaldırmış və Azərbaycan xalqının faciələri o gündən başlamışdır. Əgər Heydər Əliyev hakimiyyətdə təmsil olunsaydı, heç vaxt erməni millətçiləri bu çirkin əməllərə əl atmağa cürət etməzdilər. Ermənilər onu da etiraf edirlər ki, cənab Prezident İlham Əliyev Qarabağ məsələsində hətta atası Heydər Əliyevdən də daha barışmaz idi. Əlbəttə ki, cənab İlham Əliyevin prinsipial vətənpərvər ruhda formalaşması, müstəqillik, ərazi bütövlüyü kimi həyati əhəmiyyətli məsələlərdə heç bir kompramisəgetməmək kimi mövqeyə sahiblənməsi  valideynlərinin ailədə aşıladığı tərbiyədən, ideologiyadan irəli gəlir. 2020-ci il 44 günlük Vətən müharibəsində əldə etdiyi tarixi qələbə ilə Ulu öndərim yarımçıq qalan missiyasını tamamlayan cənab İlham Əliyev bütün dünyada tarix yazdı. Ulu Öndərin ən böyük arzusu Azərbaycanı bütöv, azad görmək idi. Ümummilli Liderin məcburi köçkünlər qarşısında çıxışlarının birində böyük inamla deyirdi: “Arzu edirəm ki, sizinlə birlikdə gedək Şuşaya. Gedəcəyik, inanın ki, gedəcəyik. Şuşa Azərbaycanın gözüdür, hər bir azərbaycanlı üçün iftixar mənbəyidir. Şuşa bizim mədəniyyətimizin, tariximizin rəmzidir. Şuşa hamı üçün əzizdir. Amma təkcə Şuşa yox, Laçın dağları da əzizdir. Biz heç vaxt Laçınsız yaşaya bilmərik. Ağdam kimi gözəl bir şəhər, Füzuli, Cəbrayıl, Zəngilan, Qubadlı, Kəlbəcərin o bulaqları, Kəlbəcərin o İsti suyu - biz onlarsız yaşaya bilmərik”. Ulu Öndər Heydər Əliyevin arzuları 27 ildən sonra reallaşdı, Prezident İlham Əliyev ata vəsiyyətini yerinə yetirdi. Bu gün Şuşada, Laçında, Ağdamda, Füzulidə, Cəbrayılda, Zəngilanda, Qubadlıda, Kəlbəcərdə, Xankəndidə üçrəngli bayrağımız əzəmətlə dalğalanır. Qarabağ və Şərqi Zəngəzur müasir tələblərə uyğun olaraq yenidən qurulur. Böyük Qayıdış proqramı mərhələli, xüsusi düşünülmüş proqram əsasında həyata keçirilir. Dövlət başçısı, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev torpaqlarımızın xilaskarı kimi adını tarixə qızıl hərflərlə yazdırmaqla Ümummilli Liderin 2003-cü ildə xalqa tarixi müraciətində ona göstərilən inamı və etimadı doğrultdu, dahi şəxsiyyətin vəsiyyətini yerinə yetirdi. Əminliklə deyə bilərik ki, qalib Azərbaycan bundan sonra da Heydər Əliyev yolu ilə yeni zəfərlərə doğru irəliləyəcək. Azərbaycan xalqı Ulu Öndərin siyasi kursunu davam etdirməkləmöhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə bundan sonra da öz tarixinin yeni, şanlı səhifələrini yazacaq, daha yüksək zirvələr fəth edəcəkdir”.

Hələ sağlığında əfsanələşən, siyasət olimpini fəth etmiş Heydər Əliyevin böyüklüyü öz dövrünün siyasi xadimləri tərəfindən də etiraf olunub. ABŞ-ın sabiq Prezidenti Corc Buşun “şəksiz lider”, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın “türk dünyasının tanınan və sevilən lideri”, Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin“siyasi nəhəng”, Fransanın sabiq Prezidenti JakŞirakın “qeyri-adi şəxsiyyət” adlandırdıqları Heydər Əliyev şəxsiyyətinin nəhəngliyini zaman keçdikcə daha aydın dərk edirik.  Ulu öndər Heydər Əliyevin yorulmaz və gərgin siyasi-diplomatik fəaliyyəti, dövlətçilik təcrübəsi, Azərbaycan xalqının milli maraq və mənafeyinə bağlılığı ilə ümummilli rəhbər olduğunu bütün dünyaya bir daha sübut etdi”.

Ucar Gənclər Evində “Karyerada inkişaf naviqatoru” layihəsinin ilk mərhələsi baş tutub.

Tədbirdə Ucar Gənclər Evinin direktoru kazım Məmmədov, müsabiqənin qalibi və layihə rəhbəri Zinhar Bəbişov və əgnclər iştirak ediblər.

Layihə çərçivəsində gənclərə karyera planlaması, iş axtarışı strategiyaları, CV hazırlanması və müsahibəyə hazırlıq, şəxsi brendinq, işgüzar ünsiyyət və praktiki iş təcrübəsi mövzularında təlimlər keçirilib.

Qeyd  edək ki, layihə Azərbaycan Respublikasının Gənclər Fondunun fərdi qrant müsabiqəsi çərçivəsində həyata keçirilib. Müsabiqənin qalibi və layihə rəhbəri Zinhar Bəbişovdur.

Mayın 28-də Prezident İlham Əliyevin Laçın şəhərində etdiyi çıxış Azərbaycanın dövlətçilik tarixində və regiondakı yeni reallıqlar fonunda önəmli əhəmiyyət daşıyır. Laçının azad olunmasından sonra ilk dəfə olaraq Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan liderləri bu qədim torpaqda bir araya gəldi. Bu görüş təkcə üç qardaş ölkə arasında strateji əməkdaşlığın gücləndirilməsinin deyil, həm də azad edilmiş ərazilərdə aparılan quruculuq və bərpa proseslərinin beynəlxalq dəstək qazandığının açıq göstəricisidir.

Prezident İlham Əliyev çıxışında vurğuladı ki, Azərbaycanın keçdiyi tarixi yol asan olmayıb. 1918-ci ildə müsəlman Şərqində ilk demokratik respublikanın – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılması xalqımızın azadlıq və dövlətçilik iradəsinin təzahürü idi. Lakin bu müstəqillik cəmi iki il sonra itirildi. 1920-ci ildə Qərbi Zəngəzur bölgəsi Azərbaycandan qoparılaraq Ermənistana birləşdirildi. Bu ədalətsizliklər sonrakı onilliklərdə də davam etdi. Ermənistanın işğalçılıq siyasəti nəticəsində Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda yüz minlərlə azərbaycanlı ata-baba yurdlarından didərgin salındı. Xocalı soyqırımı isə bu siyasətin ən qanlı səhifəsi oldu.

Prezident İlham Əliyev qeyd etdi ki, Azərbaycan dövləti bu haqsızlıqlarla heç vaxt barışmayıb. Ölkə rəhbərliyi illər boyu həm beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində haqq səsini dünyaya çatdırıb, həm də iqtisadi, hərbi və diplomatik sahələrdə güclənərək işğala son qoymaq üçün sistemli şəkildə hazırlaşıb. Güclü iqtisadiyyatın və xalqın iradəsinə söykənən siyasi iradənin nəticəsi olaraq 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsində tarixi Qələbə qazanıldı. Şuşanın azad olunması bu zəfərin simvoluna çevrildi. Ardınca Laçın, Kəlbəcər və Ağdam bir güllə belə atılmadan işğaldan azad edildi. 2023-cü ildə keçirilmiş antiterror əməliyyatı ilə ölkənin suverenliyi tam bərpa olundu və separatizmə son qoyuldu.

Bu gün azad edilmiş ərazilərdə genişmiqyaslı bərpa işləri davam edir. Yeni xəstəxanalar, məktəblər, yollar, hava limanları və digər infrastruktur obyektləri bölgənin yenidən canlanmasına səbəb olub. Artıq 43 min insan doğma torpaqlara qayıdıb və bu rəqəmin sürətlə artacağı gözlənilir. Prezident İlham Əliyev çıxışında qeyd etdi ki, bu proses Azərbaycan dövlətinin iradəsini və gücünü nümayiş etdirir. Eyni zamanda bu ərazilərə həyatın qayıtması bölgənin əsl sahiblərinin öz yurdlarında əmin-amanlıq içində yaşamağa başladığını sübut edir.

Tədbirdə iştirak edən Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan və Pakistanın Baş naziri Məhəmməd Şahbaz Şəriflə birgə nümayiş etdirilən həmrəylik beynəlxalq arenada mühüm mesaj verdi. Prezident İlham Əliyev vurğuladı ki, bu üçtərəfli əməkdaşlıq təkcə bugünkü siyasi maraqlar üzərində deyil, ortaq tarix, mədəniyyət və dəyərlər üzərində qurulub. Laçından verilən birlik mesajı regionda sabitlik və əməkdaşlıq üçün yeni imkanlar yaradır. Bu əməkdaşlığın gələcəkdə daha da dərinləşəcəyi və yeni sahələri əhatə edəcəyi istisna edilmir.

Prezident İlham Əliyevin çıxışında səsləndirdiyi fikirlər Azərbaycan xalqının azadlıq uğrunda mübarizəsinin nəticələrini və gələcəyə olan inamını əks etdirir: “Biz qayıtmalıydıq və qayıtmışıq. Qələbə bizimlədir və bizimlə olacaq.”